Je zou toch denken dat inmiddels wel duidelijk is dat wat je op internet vindt, niet zomaar gebruikt mag worden. Ook niet, of misschien zelfs, niet, als het je het op social media, zoals Twitter kunt vinden.
Foto: Ilse Wolf (duh!)
“Zeg 112Vandaag.nl zoek je bronnen even goed op”
Wat doe je nou als je graag een foto bij een artikel wil plaatsen? Als je er zelf niet (op tijd) bij was, kun je misschien wel wat vinden via social media. Geen probleem natuurlijk. En zolang iedereen braaf de share en retweet buttons gebruikt, kun je ook heel makkelijk de werkelijke bron terugvinden. Nee, die bron heet dan niet ‘Twitter’.
“Hij staat op Twitter”
Hij staat op Twitter. Tja, dat op zich is een juiste constatering. Hij stond zelfs op Facebook. Daar heeft Ilse Wolf namelijk zelf haar foto op geplaatst. Sterker nog, ze heeft in de foto haar naam/webadres genoemd. Erg moeilijk werd het ze dus niet gemaakt om de bron te vinden.
Brand op de Haagweg in #breda. #Haaweg #brand pic.twitter.com/lHdSytoCuU
— Ilse Wolf (@_IlseWolf) November 19, 2015
Van wie is het auteursrecht?
Het auteursrecht is van de maker van een werk. In dit geval dus van fotografe Ilse Wolf. De foto is niet van het social media kanaal en al helemaal niet in het publiek domein. Zij mag daarom zelf bepalen of haar foto openbaar gemaakt of verveelvoudigd wordt. Zij mag ook bepalen die wie dat gebeurt. Wie om toestemming vraagt en deze krijgt, mag de foto gebruiken. Dat deden velen media ook. Keurig, inclusief naamsvermelding.
Nos, nu, hartvannl en andere media vragen netjes om gebruik foto van de brand. Behalve @112vandaag.
— Ilse Wolf (@_IlseWolf) November 19, 2015
Persoonlijkheidsrechten van Ilse werden ook nog geschonden
Behalve dat de foto zonder toestemming werd overgenomen, werd de naam van Ilse ook nog uit de foto geknipt. Dat is ook nog eens een schending van de persoonlijkheidsrechten van de maker.
Een van die persoonlijkheidsrechten is bijvoorbeeld dat de maker zich mag verzetten tegen openbaarmaking van de foto zonder naamsvermelding. Als 112Vandaag.nl de foto niet had bijgesneden, zouden ze keurig aan naamsvermelding hebben gedaan. Misschien zou Ilse dan zelfs een beetje minder boos zijn geworden. Door het bijsnijden van de foto hebben ze trouwens nog een tweede persoonlijkheidsrecht geschonden. Je mag een foto namelijk niet zonder toestemming wijzigen of verminken. Had nou maar gewoon die credits gegeven, want nu mogen ze natuurlijk betalen voor het ontbreken van een licentie, voor het publiceren op social media (de foto staat nog steeds op Facebook), voor het ontbreken van naamsvermelding en voor het verminken van de foto. Eigenlijk zouden we nog graag een extra bedrag rekenen voor het ontbreken van excuses, maar ja, daar voorziet de wet dan weer niet in.
Uitzondering: Citaatrecht
In sommige gevallen zou de foto nog als citaat gebruikt kunnen worden. Dan hoeft er geen toestemming gevraagd te worden en hoeft er ook geen vergoeding voor gebruik betaald te worden. De publicatie moet dan wel aan een paar criteria voldoen. Belangrijk zijn bijvoorbeeld de naam- en bronvermelding en het respecteren van de persoonlijkheidsrechten. De foto bijsnijden is dus uit den boze, al helemaal wanneer daarmee de naam wordt weggesneden.
Foto is op de website vervangen
Is snel de foto verwijderen of vervangen de oplossing? Nee. De schade is al geleden. De inbreuk is er al geweest. Dat kun je niet meer terugdraaien. Jammer vooral, dat de foto nu vervangen is voor een foto mét naamsvermelding.
Bovendien hebben ze het artikel op Facebook gedeeld. Facebook neemt de foto over op hun servers. Dat is namelijk beter voor de laadtijd. Dat is dus een nieuwe openbaarmaking. Een waar MyJour laatst nog voor op de vingers is getikt door de rechter. Ze zullen daarom die foto daar of het hele bericht ook nog weg moeten halen of ze moeten alsnog goede afspraken maken met Ilse.
“Maar jij gebruikt de foto nu ook!”
Klopt. Ik gebruik de foto nu ook. Kostte me wel een hele tweet. Kun je nagaan wat een moeite…..
@charlotteslaw Ja hoor 🙂
— Ilse Wolf (@_IlseWolf) November 20, 2015
Lees ook:
– Rust er Auteursrecht op Social Media content?
– Auteursrecht: Fotografie en Social Media
– Gebruik van foto’s geplaatst op social media rechtmatig?
– Rust er auteursrecht op Tweets?
About Charlotte Meindersma
Als de inbreuk al is gemaakt, en hier, qua commentaar op facebook, bewijs over te vinden is, hoe zwaar weegt dit bewijs in een eventueel proces? Hoe sterk moet je staan als maker van een werk om in dit soort gevallen je gelijk te kunnen krijgen?
De rechter mag bepalen hoe zwaar hij/zij het bewijs vindt wegen. Screenshots zijn in elk geval altijd handig. Of de rechter ook waarde hecht aan commentaar op FB, hangt van de rechter af.
Even ter verdediging van 112vandaag.nl, natuurlijk vind ik het ook belachelijk uiteraard, maar ze hebben dus niet bewust Ilse’s naam en website van de foto geknipt, dat deed de layout van hun website. De uitgelichte afbeelding zo gezegd, moet aan bepaald formaat voldoen, dat deed het origineel niet en dus resized de layout van de website hem automatisch en laat dus als het ware maar een stuk van de foto zien. Dat is nog steeds alles behalve netjes, daar ben ik het zeker mee eens maar omdat in dit stuk staat: “De foto bijsnijden is dus uit den boze, al helemaal wanneer daarmee de naam wordt weggesneden.” dat is dus feitelijk niet zo gegaan. Maar ik vind wel dat het de verantwoording is van de eigenaar van de website om dit in de gaten te houden.
Sowieso wordt er met creatief werk heel onzorgvuldig omgesprongen en denken mensen heel snel ergens mee aan de haal te kunnen gaan. Super jammer natuurlijk.
Dat ben ik niet helemaal met je eens. De foto is dus bijgesneden, althans wordt bijgesneden vertoond. Dat zij er nu voor hebben gekozen niet zelf de uitsnede te kiezen, maar dat door de website zelf te laten doen, doet daar niets aan af. De foto heeft simpelweg niet meer de oorspronkelijke verhoudingen en oorspronkelijke compositie. Daarmee is de foto bijgesneden. Dit valt onder de verantwoordelijkheid van 112vandaag.nl.
Mag je wel een tweet, facobookpost of instagrampost embedden? Of moet je dan ook expliciet toestemming vragen?
Embedden mag wel. Maar ook daarmee mogen geen gekke fratsen worden uitgehaald, zoals er een ‘laagje’ overheen plaatsen waardoor de compositie opeens anders zou worden.