Roddelpraat moet video Famke Louise offline halen

Roddelpraat heeft de rechtszaak verloren. Ze moeten de video met Famke Louise offline halen, waarin ze haar diss track volledig lieten horen. Het was onrechtmatig en een inbreuk op haar auteursrecht.

Waar ging de rechtszaak over?

Volgens het vonnis was dit waar het allemaal om ging. Een door Famke Louise opgenomen diss track nadat ze met ruzie bij Spec was vertrokken. Deze diss track is openbaar gemaakt door Roddelpraat, in een video. Overigens gaat het ook om wat er vervolgens over die track en de inhoud daarvan is gezegd.

“In september 2020 heeft [eiseres] een diss track opgenomen. De term “diss” duidt op belediging en stamt af van het woord ‘disrespect’. In de rapscene staat een diss track voor een muziekwerk dat ten doel heeft een ander persoon, vaak een andere artiest, verbaal aan te vallen.

Deze door [eiseres] in een studio opgenomen diss track is gericht aan SPEC en [naam 1] (en zijn vrouw). Het gaat onder meer over de breuk tussen [eiseres] en SPEC (“Nu ben ik eigen baas, je kan me niet meer ontslaan” en “Die zien we beiden niet meer terug”) en over [naam 1] persoonlijk. (“Je man is echt een vieze en laat ze broek zakken” en “Maar ik ga niet alles zeggen omdat ik je moeder ken”)

Op 15 oktober 2020 heeft [eiseres] een klein deel van deze diss track, op haar Instagram geplaatst bij ‘Instagram Stories’, waarop het 24 uur beschikbaar was. In het door haar op Instagram geplaatste gedeelte komt ook de zin voor: “Je man is echt een vieze en laat ze broek zakken”.

Schending auteursrecht: track was nog niet openbaar

Volgens de voorzieningenrechter is er in elk geval sprake van een inbreuk op auteursrecht. De track is door Roddelpraat zonder toestemming van Famke Louise openbaar gemaakt en Roddelpraat kon niet aantonen dat de track al volledig eerder openbaar was.

“Een geheime diss track openbaren en beschuldigingen uit je duim zuigen die het publiek voor zoete koek aanneemt, en vervolgens het slachtoffer belachelijk maken en wegzetten als achterlijk wijf. Dat dient onrechtmatig te zijn.” Met deze woorden heeft de advocaat van [eiseres] haar pleidooi treffend en terecht afgesloten. Het publiceren van een diss track, die niet eerder (in zijn geheel) openbaar is gemaakt, levert een auteursrechtinbreuk op.“

De voorzieningenrechter vind het belangrijk dat de track nog niet openbaar was. Door Roddelpraat is het wel openbaar geworden en dat is een inbreuk op auteursrecht. Dit is een van de exclusieve rechten van het auteursrecht.

Roddelpraat heeft nog verweer gevoerd door te stellen dat FunX in elk geval de track al in bezit had. De track moest dus al in kleine kring openbaar zijn gemaakt en ook dat geldt als openbaarmaking volgens de Auteurswet.

Het zou misschien wel zo kunnen zijn dat de track al verspreid was, maar niet dat dit ook met toestemming van Famke Louise is gedaan. En zonder die toestemming is de verspreiding en openbaarmaking niet rechtsgeldig.

Om deze reden kan Roddelpraat zich niet beroepen op het citaatrecht. Een van de vijf criteria is immers dat het werk al rechtmatig openbaar gemaakt moet zijn en dat was hier volgens de voorzieningenrechter niet het geval.

Famke Louise had zelf al een deel van de diss track openbaar gemaakt

Kan er dan niet geciteerd worden uit het deel dat Famke Louise zelf al in een story op Instagram had geplaatst? Het was maar 24 uur beschikbaar. Dat maakt volgens de voorzieningenrechter kennelijk uit. Dat lijkt mij een onjuiste conclusie. Openbaar is immers openbaar en het kan altijd zo zijn dat iemand op een gegeven moment weer iets offline haalt. Dat maakt dan niet alsnog een citaat ongeldig.

Verder zegt de voorzieningenrechter dat in dat deel geen verwijzingen naar Ali B. zitten. Dat is meer steekhoudend. Immers was het argument voor een citaat of anders voor de persvrijheid, dat het mogelijke misbruik of grensoverschrijdend gedrag van Ali B. besproken moest worden. Als dat met die story niet kan, gaat dat argument inderdaad niet op.

Auteursrecht vs Vrijheid van meningsuiting

Kan het hier dan niet belangrijker zijn dat een (mogelijke) misstand aan de kaak wordt gesteld, dan dat Famke Louise haar auteursrechten mag beschermen?

Op dit moment zijn er twee stromingen in de juridische wereld als het over deze vraag gaat.

De ene stroming zegt: auteursrecht is een gesloten stelsel. Alle uitzonderingen staan al in de Auteurswet omschreven. Er is geen ruimte voor andere uitzonderingen. Zo is de Auteurswet niet ontworpen.

De andere stroming zegt: de vrijheid van meningsuiting is een grondrecht. Je moet altijd rechten tegen grondrechten kunnen afwegen, waardoor in sommige gevallen het grondrecht dus toch zwaarder weegt dan het auteursrecht.

Hier bestaat dus geen consensus over en dat maakt het lastig. De voorzieningenrechter maakt deze afweging niet eens, omdat ze al vinden dat om andere redenen Roddelpraat hier geen beroep kon doen op de vrijheid van meningsuiting.

Inbreuk eer en goede naam

De vertoning van de diss track en de manier waarop deze besproken wordt, door te suggereren dat Famke Louise ook grensoverschrijdend gedrag door Ali B. heeft moeten meemaken, kan een inbreuk zijn op de eer en goede naam van Famke Louise. Dat hoeft geen probleem te zijn als de vrijheid van meningsuiting in dit geval belangrijker is.

Roddelpraat vond dat zij hiermee een misstand aan de kaak stelden en daarom hun vrijheid van meningsuiting belangrijker moest zijn. De voorzieningenrechter ziet dat anders. Als zij een misstand aan de kaak stellen, moet dat voldoende steun vinden in de feiten.

Roddelpraat vond zelf dat ze het allemaal niet als feiten hebben gebracht, maar als meningen en suggesties. En dat mag ook beledigend, choquerend of verontrustend zijn.

De titel van de video was echter ‘Famke Louise misbruikt door Ali B.’ Dat is geen mening, maar gebracht als feit. Zo vindt de rechter dat ook de bespreking in de video steeds als feiten worden gebracht. Dat ze een slag om de arm houden en het de stijl van borrelpraat heeft, maakt niet uit. Roddelpraat presenteert de roddels als feiten en het zijn geen onschuldige roddels. Dat rekent de voorzieningenrechter hen aan.

Onderbouwing door feiten?

Zijn de roddels dan wel onderbouwd door feiten of dat ook niet? De enige onderbouwing die er is, is de track zelf. Ook de persoon die de track aan Dennis Schouten zou hebben geleverd, heeft niets over misbruik gemeld. Bovendien is er geen sprake van wederhoor geweest en heeft Roddelpraat ook geen verder onderzoek gedaan.

Dat er in de track wordt gezegd ‘hij laat ze broek zakken’, is nog niet voldoende bewijs dat ook Famke Louise misbruikt zou zijn door Ali B. Immers zijn de roddels er net zo goed dat Ali B. veel buitenechtelijke relaties heeft (gehad).

Omdat de beweringen niet ondersteund zijn door de feiten, is de uiting volgens de voorzieningenrechter niet toegestaan.

De misstand bestaat niet

Volgens de voorzieningenrechter bestaat de misstand niet. Famke Louise heeft immers gezegd dat zij niet misbruikt is en dat er ook geen ander (seksueel) grensoverschrijdend gedrag door Ali B. zou hebben plaatsgevonden.

Deze misstand bespreken en daarom grenzen over mogen gaan, kan dus ook niet, volgens de voorzieningenrechter. Roddelpraat kan de misstand immers niet aantonen.

Omdat de misstand niet bestaat, kan volgens de voorzieningenrechter ook geen beroep worden gedaan op de reportage-exceptie of de persexceptie (vrijheid van meningsuiting). Er is namelijk geen sprake van een actuele gebeurtenis, want er was dus geen gebeurtenis.

Volledige uitzending moet worden verwijderd

• De voorzieningenrechter beslist uiteindelijk dat de volledige video van YouTube moet worden verwijderd.
• Ook mag Roddelpraat de diss track niet opnieuw verspreiden.
• Ze mogen ook niet meer naar de uitzending verwijzen of er promotie voor maken.
• Roddelpraat mag Famke Louise geen ‘achterlijk wijf’ meer noemen.
• Het bericht van 28 februari 2022 moet van Roddelpraat.nl verwijderd worden.
• De rectificatie moet twee dagen lang op de website van Roddelpraat gepubliceerd staan. Dit mede omdat het publiek van Roddelpraat het vonnis waarschijnlijk niet in zijn geheel zullen lezen.
• De gevraagde dwangsom wordt beperkt tot €10.000,- per dag dat Roddelpraat niet aan het vonnis voldoet, met een maximum van €100.000,- (10 dagen).
• Roddelpraat moet de proceskosten van Famke Louise vergoeden, zo’n €9.800,-.

Roddelpraat doet crowdfunding

Roddelpraat is aan diens eigen advocaat kennelijk ruim €17.000,- kwijt. Ze vragen van hun volgers namelijk 27k, omdat ze hun eigen advocaat en die van Famke Louise moeten betalen.

Overigens zeggen ze daar dat de voorzieningenrechter partijdig was. Dat gevoel begrijp ik al. Het vonnis heeft namelijk een stijl waarbij het oordeel al in de eerste zin begint. In principe volgen eerst overwegingen met hooguit wat tussenconclusies per onderwerp. Nu lijkt het bijna andersom te zijn. Maakt voor de inhoud niet uit, maar erg mooi staat het niet.

Of lees zelf het vonnis.

Lees er ook over bij Mediacourant