Zelf je boek uitgeven: de regels

Kies het juiste onderwerp

Recalcitrant zijn heeft zo zijn voor en nadelen. Ik wilde graag een boek schrijven over onderwerpen die ik belangrijk vond. Maar ik wilde ook graag een onderwerp waar veel behoefte aan was.

Uitgevers zijn alleen geïnteresseerd, logischerwijs, in boeken met een onderwerp waarvan ze weten dat het goed zal verkopen. Ze willen zich daarom bemoeien met de inhoud van het boek.

In ben vooral afgegaan op vragen die ik kreeg. Voor het boek #contentrecht heb ik nog gevraagd aan mijn volgers op social media, welke onderwerpen zij belangrijk vonden en wat absoluut niet mocht missen. Daarom bespreek ik bijvoorbeeld uitgebreid het citaatrecht en staan er veel checklists in.

ISBN aanvragen

Elke boek heeft een ISBN dat ook meteen geldt als EAN. Een nummer waaronder het boek geregistreerd staat en waardoor het voor boekhandels makkelijker in te kopen is. Een ISBN vraag je aan bij CB. Dit nummer gebruik je vervolgens ook voor de streepjescode die je op het boek laat drukken.

Als je een boek alleen via je eigen website wil verkopen, dan heb je niet per se een ISBN nodig. Maar verkoop je via een derde, dan heb je het meestal wel nodig. Ook als je bijvoorbeeld zelf, als ‘partner’, via Bol.com je boek wil verkopen.

Wanneer je een ISBN hebt, kun je in het systeem van CB meteen een hoop andere informatie kwijt over het boek. Boekhandels die het boek in willen kopen halen daar dus ook de informatie vandaan voor bijvoorbeeld hun webwinkel. Dat scheelt een hoop communicatie met alle boekhandels en het zorgt ervoor dat bijna elke boekhandel die ook een webwinkel heeft, jouw boek in elk geval in de webwinkel zal opnemen.

Verschillende soorten boeken

Wanneer je je boek wil verkopen, moet je ook aangeven wat voor soort boek het is. In elk geval wanneer je de distributie wil regelen via CB. De meeste boekhandels kopen boeken alleen in als ze ze via CB kunnen inkopen. Daar worden boeken en producten in verschillende categorieën ingedeeld:

Algemene boeken, hier valt bijna alles onder. Schoolboeken en studieboeken. Deze kennen in principe een lagere korting voor de boekhandels, net als bij Wetenschappelijke boeken. Overige boeken zijn, nou ja, precies wat zegt, overige boeken, denk aan kleurboeken, agenda’s, notitieboeken.

Algemene boeken worden in principe met een korting van minimaal 42% verkocht en hier kan een uitgever ook actieprijzen voor instellen, voor zover dat is toegestaan.

Prijs melden bij CvdM

De prijs voor je boek moet je melden bij het Commissariaat voor de Media. Na een half jaar mag de prijs gewijzigd worden. Als je dat doet, moet je ook de nieuwe prijs weer melden. Dat komt door de Wet op de vaste boekenprijs.

De Wet op de vaste boekenprijs en dus ook de meldingsplicht van de prijs, geldt voor alles dat een boek is. Ook als je er geen ISBN voor hebt geregistreerd.

Die wet geldt wanneer je een boek aan een eindafnemer, de lezer, wil verkopen. Een boek dat je niet wil verkopen, maar alleen wil weggeven tijdens trainingen, valt er dus niet onder. Het maakt overigens niet uit op welke wijze je het boek verkoopt. Of je dat alleen via je eigen website doet of via bepaalde verkopers.

Ook e-boeken vallen (nog) niet onder deze regeling. Omdat het niet op papier is gedrukt, valleen e-books namelijk niet onder de noemer ‘boek’.

De maximale boete voor het niet melden van een prijs of je niet houden aan de regels van de vaste boekenprijs, is €90.000,-.

Wet op de vaste boekenprijs

De Wet op de vaste boekenprijs betekent ook dat er geen kortingen gegeven mogen worden. Niet door de uitgever, maar ook niet door de verkoper. Dat gaat nog wel eens mis bij mensen die hun eigen boeken verkopen of webwinkels die maar een paar boeken verkopen en het dus behandelen als een gewoon product. Hier bestaan wel enkele uitzonderingen op:

• Voorraad uitverkopen, gedurende maximaal 3 maanden, als de uitgever of verkoper op houdt te bestaan;
• Opruiming van de winkelvoorraad van boeken die al meer dan twee jaar oud zijn;
• Beschadigde boeken;
• Opheffen van de vaste prijs, minimaal een jaar nadat het boek is verschenen;
• Boekenclubprijs voor boeken ouder dan 4 maanden (een boekenclub is altijd een verkoper);
• Tijdelijke actieprijs, vastgesteld door de uitgever, voor maximaal 3 maanden, maximaal een keer per jaar;
• Een combinatieprijs, vastgesteld door de uitgever, voor een boek en een of meer andere producten, aangewezen door de uitgever, voor maximaal 6 maanden;
• Een afwijkende serieprijs, voor boeken die door uiterlijk en vormgeving of duidelijke vermelding op het titelblad, een serie vormen. De prijs geldt dan alleen bij afname van die hele serie;

Daarnaast zijn kortingen toegestaan wanneer er meerdere boeken tegelijk worden afgenomen. Die kortingen hoeven niet gemeld te worden.

• Maximaal 5% korting bij gelijktijdige verkoop van 10 of meer boeken aan dezelfde eindafnemer
• Maximaal 10% korting bij gelijktijdige verkoop van 30 of meer boeken aan dezelfde eindafnemer
• Elke korting toegestaan bij gelijktijdige verkoop van 100 boeken of meer

Een boekhandel of andere verkoper is geen eindafnemer. Daarom mag je wel inkoopkortingen geven. Voor gewone boeken is dit via CB standaard 42%, maar sommige boekhandels vragen hogere kortingen.

Boeken gratis weggeven

Je ziet het steeds vaker als marketingmiddel. Auteurs die boeken, die ze al dan niet zelf hebben uitgegeven, gratis weggeven of alleen tegen verzendkosten weggeven. Lees hierover ook de blogpost ‘Marketing met een gratis boek‘.

Als het boek nooit in de gewone verkoop komt en het daar niet voor bedoeld is, dan valt het niet onder de noemer boek en mag het worden weggeven. Kosten voor verzending mogen wel berekend worden, zolang het dus maar geen bedrag voor het boek is. Een andere optie is natuurlijk om de vaste boekenprijs voor dat specifieke boek heel laag in te zetten, bijvoorbeeld het bedrag van de drukkosten.

Is het boek normaal gesproken wel bedoeld voor de verkoop, maar wil je een aantal exemplaren gratis weggeven, dan moet je even opletten. Een aantal promotie- of recensie-exemplaren, net zoals zogenaamde docentexemplaren zijn geen probleem. Ook het eenvoudigweg verloten van een boek mag.

Boek gratis bij een ander product

Het is lastiger waneer het boek wordt weggeven samen met een ander product, met name wanneer de prijs van het boek gelijk is aan of hoger is dan de prijs van het product waarbij het boek wordt weggegeven. In dat geval wordt het gezien als een korting op het boek. Het weggeven of verloten van een boek combineren met de verkoop van een boek, bijvoorbeeld dat pas bij de koop van een boek, je kans maakt op het winnen van het andere boek, mag niet, omdat dit per saldo een korting op het gekochte boek betekent.

Het boek ‘gratis’ weggeven bij een cursus is dus geen probleem. Dan geef je korting op de cursus, maar geen korting op het boek.

Let wel op dat je andersom niet zomaar een cursus weggeeft bij je boek. Dat mag namelijk alleen onder bepaalde omstandigheden.

Tweedehands boeken

De Wet op de vaste boekenprijs geldt overigens alleen voor nieuwe boeken die in Nederland zijn uitgegeven of wanneer er meer dan vijf exemplaren worden geïmporteerd. Voor tweedehands boeken geldt de wet op de vaste boekenprijs niet, ook niet als deze door een boekhandel verkocht worden.

Een tweedehands boek mag je dus voor veel minder of voor veel meer, als het bijvoorbeeld een bijzonder exemplaar is, zoals een eerste druk of een boek met handtekening, verkopen.

€5000 boete voor het geven van korting

Margott Boeken meende alleen boeken te verkopen die zogenaamde ‘ramsj’ boeken zijn, waarvan de vaste boekenprijs door de uitgever is opgeheven. Dit zijn het soort boeken waar vroeger De Slegte mee vol lag. Margott Boeken verkocht deze boeken onder meer via Bol.com. De meeste boeken te goedkoop en een aantal boeken ook te duur. Van niet alle boeken bleek namelijk de vaste prijs al opgeheven te zijn. En dan mogen de boeken niet voor andere prijzen verkocht worden.

Opzettelijk beschadigde boeken

Happy Books heeft pop-up stores met boeken. Je kunt er bestsellers kopen voor een aantal euro minder dan de vaste boekenprijs. De korting kan oplopen tot 60%.

Beschadigde boeken mogen inderdaad met korting verkocht worden. Maar daar zijn wel voorwaarden aan verbonden:

• De beschadiging mag niet opzettelijk zijn aangebracht
• Bij de verkoop moet duidelijk worden vermeld dat het om beschadigde boeken gaat

Happy Books verkocht vooral boeken met een zwarte streep erop. Die waren expres aangebracht, zodat de boeken ‘beschadigd’ zouden zijn, omdat ze anders niet met korting verkocht mochten worden. Maar nergens in de winkel, ook niet bij de werkelijke verkoop bij de kassa, werd vermeld dat het om beschadigde boeken ging.

Er werd dus niet aan de vereisten voldaan. De boete werd uiteindelijk €20.100,-

Bijna gratis handboeien bij De Vijftig Tinten Triologie

De Vijftig Tinten Triologie, te koop in een boekcassette, had de vaste boekenprijs van €39,99. Christine le Duc verkocht deze trilogie ook, maar dan voor €0,09 meer, waarbij je dan ook een set handboeien kreeg t.w.v. €9,99.

Korting geven op boeken is niet zomaar toegestaan. Alleen als dit geregeld is in het Besluit op de vaste boekenprijs. Korting is dan niet alleen een lager bedrag voor een boek, maar ook een andere op geld waardeerbare voordelen. In dit geval werden de handboeien bij het boek geleverd voor €0,09, terwijl ze €9,99 waard waren volgens de advertentie. Omdat het alleen in combinatie verkocht werd, was er in feite sprake van een korting op het boek.

Een combinatie als deze verkopen met korting, kan alleen door een zogenaamde ‘combinatieprijs’ vast te stellen. De uitgever had in dat geval deze combinatie aan moeten bieden. Christine le Duc mag niet zelf zomaar een dergelijke combinatie verzinnen.

Deze promo-actie heeft Christine le Duc misschien een paar extra klanten opgeleverd, maar ook een boete van €15.000,-