Snapchat. Ik vind het een vreselijk irritant medium, maar het is razend populair onder jongeren en marketeers en (daardoor?) ook bij steeds meer andere volwassenen. Hoe meer we het gaan gebruiken, hoe meer vragen er over opkomen. Bijvoorbeeld: wat mag je als ontvanger doen met de foto’s die aan jou toegestuurd werden?
Briefgeheim?
Wat bij veel mensen opkomt is het briefgeheim. Want als het een foto is die van de een naar de ander is gestuurd, is dat net zoiets als een persoonlijke brief, toch?
Het briefgeheim geldt helaas alleen voor papieren post. Het verbiedt de postbode en anderen om een gesloten enveloppe te openen en de brief te lezen, zolang het nog niet bij de geadresseerde is aangekomen. De ontvanger mag min of meer met die brief doen wat hij/zij wil, maar daarover later meer. Het equivalent voor elektronische berichten is dat (medewerkers van) telecommunicatienetwerken of telecommunicatiediensten niet naar de inhoud van berichten mogen kijken die over dat netwerk of via die dienst verstuurd worden.
Maar goed, dit alles is dus niet van toepassing op de ontvanger.
Privacy
De meeste berichten zullen in vertrouwen worden toegezonden. Bij Snapchat kun je bovendien instellen hoe lang het bericht überhaupt te bekijken is. Ooit met het idee om te voorkomen dat het daardoor te lang in de krochten van het internet kon blijven hangen. Maar niets dat opkan tegen een good old screenshot. Foto’s worden op die manier alsnog eeuwig bewaard. Maar mogen ze dan zomaar verspreid worden? Er is geen regel die dat meteen al om privacyredenen zou verbieden. Het is afhankelijk van een hoop andere factoren.
Werd er iets afgesproken?
Als je vooraf afspreekt dat er iets toegestuurd zal worden dat niet verspreid mag worden, dan mag de ontvanger natuurlijk niet opeens van die afspraak afwijken. De vraag is natuurlijk wel wat de schade precies is. Die moeten we namelijk altijd uit kunnen drukken in geld en dat wil met zoiets als dit nog wel eens lastig zijn. Hoeveel ‘kost’ die reputatieschade. Kun je aantonen dat er daardoor minder opdrachten zijn binnengekomen of je minder goed aan een andere baan kon komen?
Portretrecht
Afbeeldingen waar iemand herkenbaar op staat, is een portret van die persoon. Portretten mogen, als ze onschuldig zijn en verder in onschuldige context worden geplaatst, best gepubliceerd worden. Tenzij je natuurlijk wat anders afgesproken zou hebben. Dat betekent dat juist de wat meer pikante foto’s die via Snapchat worden uitgewisseld, niet zomaar verspreid of hergebruikt mogen worden. Zeg dus maar dag met je handje. Niks leuke inhaler of grappige meme waarmee je iemand belachelijk kunt maken.
Eer en goede naam
Vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Maar privacy, en dus ook het portretrecht, en eer en goede naam staan daar wel tegenover. Wat je dus doet met wat je van een ander krijgt, moet wel binnen de grenzen van het redelijke blijven. Dat wil niet zeggen dat enige negativiteit niet zou mogen, maar wel dat het niet beledigend mag worden of onjuist mag zijn etc.
Auteursrecht
Als dat wat je toegestuurd hebt gekregen ook maar enige creativiteit bevat, rust er waarschijnlijk auteursrecht op. Ook op basis daarvan mag je niet het niet zomaar gebruiken. Juist de auteursrechthebbende mag bepalen of het werk openbaar gemaakt en verveelvoudigd wordt. Als je het als ontvanger dus wil publiceren, heb je daarvoor toestemming nodig. Wil je er iets aan wijzigen, dan is dat een vorm van verveelvoudigen. Ook daar heb je weer toestemming voor nodig. Naamsvermelding erbij plaatsen gaat jou niet van die plicht ontslaan. Hop, eerst vragen dus.
Maar wat mag ik nou wel?
Nou, afspraken maken bijvoorbeeld. Onschuldige foto’s wel delen met anderen. De foto’s vooral niet inzetten als reclame, maar een grapje moet kunnen.
Snapchat foto’s of andere via e-mail of DM’s verstuurde foto’s en teksten zijn dus niet per sé privé. Dat zou je vooraf af moeten spreken. Je mag de foto’s verder dus gebruiken zolang dat binnen de grenzen blijft.
Ook interessant: De 5 gemiste kansen van Snapchat
Wil je meer weten over wat je met content van anderen mag doen? Lees dan Wetboek voor Bloggers.