Content gebruiken, op je website of social media, die je niet zelf gemaakt hebt. Het kan zeker, het mag vaak ook, maar je moet wel uitkijken dat je niet aansprakelijk bent voor content die je achteraf toch niet had mogen gebruiken.
Met toestemming mag alles
Het is natuurlijk niet voor het eerst dat ik dit zeg, maar met toestemming mag alles.
Wil je dus content van anderen gebruiken en wil je zeker weten dat je er geen gedoe mee krijgt? Vraag dan om toestemming!
Stuur gewoon een DM of een e-mail, leg uit welke content je wil gebruiken, of je er iets aan wil wijzigen of niet, waar, wanneer en hoe lang je het wil gebruiken en op welke manier je credits wil geven. Natuurlijk kun je ook nog afspraken maken over een vergoeding en over de context waarin je het werk wil gebruiken.
Een #hashtag is geen toestemming
Let op! Met het gebruik van een hashtag kan iemand nog geen toestemming geven voor het gebruik van de content.
Iemand kan immers de hashtag gebruiken, zonder er de oorsprong van te kennen en dus zonder eventuele begeleidende tekst te hebben gelezen dat iemand door het gebruik van de hashtag toestemming zou hebben gegeven.
Gebruik de hashtag daarom vooral om content te kunnen vinden, zodat je daarna toestemming kunt vragen om het te kunnen hergebruiken.
Embedden
Wil je content gebruiken op je website? Dan kun je het wellicht embedden. Dat kan vooral goed met afbeeldingen, video’s en podcasts. Let wel op dat je hosting het niet ‘stiekem’ kopieert, waardoor het geen embedden meer is.
Bij embedden moet je nog wel op een paar dingen letten:
- Je mag alleen openbaar werk embedden, dus niet om betaalmuren etc. heen werken
- Let op dat het oorspronkelijk legaal is geupload, dus een video van Mike3896 kun je maar beter laten voor wat het is
- Je mag niets (technisch) aan het werk wijzigen
Citeren
Een andere optie is citeren. Je gebruikt de content van een ander dan om je eigen content te ondersteunen en bijvoorbeeld beter begrijpelijk te maken. Je moet daarbij aan vijf criteria voldoen:
- De content moet al rechtmatig openbaar gemaakt zijn: je mag niet citeren uit het geheime dagboek van je zusje
- Het mag alleen met als doel de aankondiging, beoordeling, polemiek, wetenschappelijke verhandeling of vergelijkbaar doel, dus niet alleen maar ter versiering of vermaak
- Het gebruik moet noodzakelijk zijn om je doel te kunnen bereiken en je mag dus ook niet meer gebruiken dan maatschappelijk aanvaardbaar is om dat doel te bereiken
- Je moet aan naam- en bronvermelding doen, waar redelijkerwijs mogelijk
- Je moet rekening houden met alle overige persoonlijkheidsrechten
Maak afspraken bij ingezonden werk
Krijg je artikelen of andere content aangeleverd om te plaatsen? Maak daar dan afspraken over. Je hebt van deze auteur dan natuurlijk wel toestemming voor publicatie, maar weet je zeker dat die tekst, video, afbeelding, podcast, muziek of andere content geen inbreuk maakt op rechten van anderen? Dan bedoel ik niet alleen auteursrecht, maar bijvoorbeeld ook portretrecht, andere privacyrechten, merkenrechten en bijvoorbeeld het recht op eer en goede naam.
Het is daarom verstandig om af te spreken dat je de inzender aansprakelijk houdt wanneer de ingezonden content inbreuk blijkt te maken op een recht en dat de inzender dan opdraait voor alle schade. Eventueel kun je dat zelfs regelen met een boetebeding in plaats van altijd te moeten onderbouwen wat de werkelijke schade is.
Notice and takedown procedure
Heb je zelf niet volledig de controle over wat er op jouw platform wordt gepubliceerd, omdat mensen het zelf kunnen uploaden? Bijvoorbeeld omdat je een forum of Facebook groep hebt of een website biedt waar mensen zelf artikelen en foto’s en video’s kunnen uploaden? Dan ben je in eerste instantie nog steeds aansprakelijk voor die content, tenzij:
- Je vooraf je best hebt gedaan om wel een licentie van de rechthebbenden te krijgen
- Het materiaal zo snel mogelijk te verwijderen vanaf het moment dat je door had dat het onrechtmatig was
- Daarna voorkomt dat de content opnieuw gepubliceerd zal worden
Het is verstandig om op je website een ‘notice and takedown procedure’ op te nemen, als je veel werkt met content dat door anderen wordt aangeleverd en waar je zelf niet volledig de controle over hebt. Je legt daar uit hoe mensen het kunnen melden als ze menen dat er inbreuk is gemaakt en welke informatie je nodig hebt. Vervolgens leg je uit wat jij doet: verwijderen binnen een bepaalde termijn als je het met ze eens bent dat het (waarschijnlijk) een inbreuk is of dat ze mogelijk eerst nog gevraagd wordt om meer informatie zodat je beter onderzoek kunt doen.
Pronken met andermans content
User generated content is natuurlijk eigenlijk het pronken met andermans content. Dat kan prachtig werken, voor beide partijen. HEMA deelt bijvoorbeeld foto’s van klanten, met mention, op Instagram. Dat helpt HEMA en de klanten zijn daar ook blij mee. Win-win situatie dus.
Maar afbeeldingen ergens vandaan plukken om het te tonen als inspiratie en ermee te doen alsof het je eigen werk is? Daar is de oorspronkelijke maker meestal niet zo blij mee.
Dus wil je pronken met andermans content? Pak het dan tenminste eerlijk aan, door toestemming te vragen of een uitzondering op de Auteurswet te gebruiken. Natuurlijk mag je ook altijd alle functies gebruiken die het platform zelf aanbiedt.
