Zelfplagiaat. Wat?
Twee wetenschappers van de VU in Amsterdam, een promovenda en haar begeleider, werden door een onderzoekscommissie en het college van bestuur beschuldigd van zelfplagiaat. Plagiaat plegen op je eigen werk, kan dat eigenlijk wel? Het is iets minder simpel dan het lijkt.
Gedragscode Wetenschapsbeoefening
Bronvermeldingen. Voetnoten en eindnoten. Als je iets niet zelf bedacht hebt, maar een redenering overneemt uit een andere publicatie of van een ander persoon is het goed gebruik dat te vermelden. Het hoeft dan niet eens te gaan om een citaat of parafrase. Ook bij het overnemen van een idee doe je dat. Al is het maar om aan te geven dat het niet je eigen idee is. Volgens de gedragscode moet er altijd sprake zijn van correcte bronvermelding. Volgens de commissie houdt dat ook in correcte bronvermelding naar eerdere eigen publicaties, ook wel zelfcitatie genoemd. Dat is hier niet gebeurd, waardoor er sprake zou zijn van plagiaat. De ‘fouten’ zijn inmiddels hersteld. Het is nu aan het college van bestuur van de VU om al dan niet sancties op te leggen.
Zelfplagiaat: als rechters het doen heet het vaste jurisprudentie.
LawStories in je mailbox?
Auteursrecht en naam- en bronvermelding
Is bovenstaande ook een auteursrechtelijk probleem?
Het is heel vaak heel gebruikelijk om je eigen teksten opnieuw te gebruiken. Vaak genoeg zonder naam- en bronvermelding. Menigeen zou het nog narcistisch willen noemen ook. Meestal wel buiten het wetenschappelijke circuit overigens.
De auteursrechthebbende heeft het exclusieve recht werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. De auteursrechthebbende mag het werk dus ook hergebruiken.
De auteurswet kent de maker persoonlijkheidsrechten toe. Dat houdt onder meer in dat de maker (auteur) recht heeft op naamsvermelding en eventueel ook bronvermelding. Daarnaast mag er niet zonder toestemming een andere naam aan het werk gekoppeld worden. De maker mag wel onder een pseudoniem werken, maar een ander mag niet een afwijkende naam noemen. Tenzij daar toestemming voor is gegeven door de maker natuurlijk.
Zelfplagiaat. Wat?
Zelfplagiaat bestaat dus niet. Je kunt geen plagiaat plegen op je eigen werk. Jezelf citeren kan natuurlijk wel. Met het woord zelfcitaat is daarom ook veel minder mis.
Er is geen sprake van een auteursrechtelijk probleem omdat elke auteur nu eenmaal zelf beslist wie er wat met zijn werk mag doen. Al helemaal wat hij/zij met diens eigen werk mag doen en of ze daar naamsvermelding bij plaatsen of niet. Zelfplagiaat is slechts een ‘probleem’ binnen de wetenschappelijke wereld, waarin ze vinden dat je ook de bron van eigen werk moet noemen, als je dat eerder al elders gepubliceerd hebt.
In de pers:
– NRC (achter betaalpoort)
– NRC Voorbeelden zelfplagiaat
– Volkskrant
– NOS
– NOS reactie VU
Lees ook:
– Plagiaat en het sprookje van de kopie
– Iedereen mag dus zomaar…
– Copycat, niet zo snel
– Re-grammen, ReTweeten en delen, waar ligt de grens?
– Geen naamsvermelding, geen beeld?
– Auteursrecht: Citaat
