Het is nog net geen Top die Foto, maar opvallend was het wel. Een bericht op NOS met daarbij een, naar mijn idee, slechte foto van kaasfondue. Daaronder prijkte een keurige verwijzing naar de maker van de foto en bijbehorende Creative Commons licentie. Echter, een licentie voor niet-commercieel gebruik. Is NOS dan niet commercieel?
Bericht op NOS.nl 3 maart 2013
Commercieel gebruik
Bij creative commons licenties wordt onder commercieel gebruik het volgende verstaan: “[…] verleende rechten uit te oefenen op een wijze die in de eerste plaats is bedoeld voor of is gericht op zakelijk of persoonlijk financieel gewin.” Een vrij breed begrip, waarbij het niet is toegestaan direct of indirect geld te verdienen met het werk. Maar wanneer is daar sprake van?
Bij plaatsing in een tijdschrift of een krant is er nogal snel sprake van commercieel gebruik. Met beeld verkoopt die krant of dat tijdschrift tenslotte beter dan zonder dat beeld. Plaatsen in of op iets dat vervolgens verkocht wordt is natuurlijk ook commercieel gebruik. Online is dat lastiger. Betalen om een artikel te kunnen lezen is niet altijd nodig. Maar als er weer advertenties bij geplaatst worden, betaal in je in feite via de advertenties en maakt dit het gebruik van het werk alsnog commercieel.
De grens
De grens is soms lastig te bepalen. Er is zeker een grijs gebied. Commercieel gebruik niet goed regelen kan er dus voor zorgen dat je veel geld misloopt!
Want wat als je een privé fotosessie hebt gedaan met een leuk gezin, waarvan de vader achteraf een kinderkleding zaakt blijkt te hebben. Hij laat door jou een mooi groot canvas leveren die hij achter zijn toonbank hangt. Net zoals andere vaders misschien een fotolijstje met een foto van de kids op kantoor neer zou zetten. Is het dan commercieel gebruik? Die foto zou best eens bij kunnen dragen aan de verkoop van de kleding. Als diezelfde foto in de etalage zou hangen is het juist bedoelt om er meer klanten van buiten mee aan te trekken en zou ik zeggen dat er wel sprake is van commercieel gebruik.
Tips
Regel commercieel gebruik goed. Bedenk wat er wel en niet mag. Leg die grenzen duidelijk uit en leg dit op papier vast. Dat kan doormiddel van een licentie. Hoe duidelijker deze is, hoe eenvoudiger je een inbreukmaker er op aan kan spreken en schadevergoeding kunt vragen. Je zou er zelfs een boete in op kunnen nemen, zodat je vooraf al afspreekt welk bedrag je krijgt wanneer er onjuist gebruik is gemaakt van je werk.
Lees ook:
– Auteursrecht: Wanneer is er sprake van commercieel gebruik?
– Met zonder recht. Rechtenvrij bestaat niet
– Blog en een beeldcitaat
– Auteursrecht
About Charlotte Meindersma
Ik zit op een creatieve opleidign en als ik foto’s photoshop van google afbeeldingen en in mijn portfolio zet om daarmij aan te geven dat ik bepaalde competeties beheers is het geen commercieel gebruik lijkt me omdat mijn eerste doel is om deze compenties te halen. Maar wat als ik mijn portfolio laat zien op een sollicitatie gesprek om een baan te krijgen. Geld dan de zin “voor persoonlijk financieel gewin”? In directe zin wil ik de werkgever overtuigen van mijn competenties maar indirect wil ik natuurlijk salaris hebben, Wat is uw mening hierover?
Gebruiken voor een sollicitatie zal niet snel commercieel gebruik zijn. Je kunt het zien als ‘voor eigen oefening, studie of gebruik’, dus een privekopie. Maar: die mag je niet openbaar maken. Dus in een fysiek portfolio gebruiken zou nog kunnen, maar dan moet je het niet online publiceren op een website of social media.