Thuiskopie en de privékopie zijn uitzonderingen op het auteursrecht. Je mag kopiëren voor ‘eigen oefening, studie of gebruik’. Maar mag een ander helpen bij het maken van die kopie? En mag je als bedrijf tegen betaling zo’n kopie aanbieden? We moeten daarbij onderscheid maken tussen de privékopie en de thuiskopie.
Privékopie
De privékopie is een uitzondering op het auteursrecht, waarbij je enkele exemplaren van een werk mag kopiëren of namaken voor eigen oefening, studie of gebruik. Dit recht geldt alleen voor een natuurlijk persoon (een particulier) die dit zonder commercieel oogmerk doet. Deze natuurlijke persoon mag een ander opdracht geven om die kopie te maken, zolang de kopie maar uitsluitend voor deze opdrachtgever wordt gemaakt en niet voor iemand anders.
Als het gaat om kranten, boeken of tijdschriften, mag je slechts een gedeelte kopiëren. Je kunt als student dus niet met deze regeling al je studieboeken bij de bieb lenen en onder het kopieerapparaat leggen.
Huizen en andere bouwwerken, maar ook beeldhouwwerken en teken- en schilderkunst mogen alleen nagemaakt worden als ze in formaat of werkwijze duidelijk verschillen van het origineel
Eenmaal gemaakte kopieën mogen niet aan derden worden gegeven. Wat je dus zelf hebt gekopieerd, mag je niet als cadeau aan een ander geven.
Lees ook: Privékopie: een beperking van het auteursrecht.
Thuiskopie
De thuiskopie is eigenlijk hetzelfde als de privékopie, maar dan voor alles dat digitaal is. Het gaat dan om kopieën die je opslaat met als doel het ten gehore brengen, vertonen of weer te geven. Je weet wel, dat wat je doet met audio en video wanneer je dat opslaat op je computer, op een USB stick of zoals we voorheen dat op een CD brandden. Ook hier mag er geen commercieel oogmerk zijn en mag er alleen gekopieerd worden voor eigen oefening, studie of gebruik.
Groot verschil: je mag niet voor een ander kopiëren.
Voor de thuiskopie moet een billijke vergoeding betaald worden. We betalen daarom extra voor producten waarop we dit soort werken kunnen vastleggen, zoals CD’s en DVD’s.
Lees ook: Auteursrechtsmoesjes: de thuiskopie
Mag een bedrijf voor een klant kopiëren?
Bedrijven mogen dus niet voor klanten iets downloaden en op een USB stick zetten of op een CD branden of op een harde schijf opslaan.
Maar een klant die bijvoorbeeld een telefoonhoesje wil met een Disney figuur of iemand die een kinderstoel of opbergkist versierd wil hebben met de illustratie van het geboortekaartje of iemand die een werk wil hebben voor aan de muur of als sticker voor een laptop, dat is allemaal geen probleem.
Wat alleen niet mag is dat het bedrijf deze bestanden al heeft of op de website aanbiedt om bepaalde werken hiervoor te gebruiken. De klant zal zelf de bestanden aan moeten leveren of het bedrijf moet een licentie hebben voor het gebruiken van die afbeeldingen.
Let ook op dat je als bedrijf geen producten mag maken die vervolgens weer verkocht of verspreid gaan worden. De afbeeldingen gebruiken voor grote hoeveelheden drukwerk, zoals verhuiskaarten, trouwkaarten of geboortekaartjes kan dus niet. Als het om meer dan een of twee stuks gaat, is de kans ook al groter dat er een exemplaar verkocht of weggegeven zal worden. Daar mag je als bedrijf ook niet aan meewerken.
Niet openbaar maken
De uitzondering van de thuiskopie en de privékopie gelden alleen voor het verveelvoudigen, voor het kopiëren en namaken van producten. De uitzondering geldt dus niet voor het openbaar maken en publiceren ervan.
Heb je iets voor jezelf (laten) namaken, dan mag je hier geen foto van delen op Facebook of Instagram, bijvoorbeeld. Voor de bedrijven die deze producten in opdracht maken geldt dus dat zij deze niet in hun portfolio mogen opnemen en dus niet op de website of social media kanalen mogen laten zien.
Een telefoonhoesje dat je gebruikt of stickers op je laptop, waarbij mensen het kunnen zien wanneer je dat product gebruikt, noemen we nog geen openbaarmaking. Het gaat er echt om dat een grote groep het ziet en niet de paar personen die op dat moment je telefoonhoes of computer zien.
Hoe mag je laten kopiëren?
Wanneer mag je nu een werk, waar nog auteursrecht op rust, (laten) kopiëren?
- Het is door en voor een natuurlijk persoon (particulier)
- Zonder commercieel doel, zonder winstoogmerk
- Mag niet aan derden gegeven worden
- Slechts enkele exemplaren
- Digitaal mag alleen voor jezelf gekopieerd, niet door of voor een ander
- Alleen kopiëren, niet openbaar maken/publiceren
Wil je meer weten over deze of andere uitzonderingen op het auteursrecht? We adviseren je graag tijdens een oploskoffie!
Doe mij zo’n bakkie pleur
