Wat krijg je nu eigenlijk wanneer je een NFT koopt? Krijg je dan ook het werk zelf en/of het auteursrecht daarop? Wat mag je met dat werk doen? Korte antwoord: nee, je krijgt meestal niet het auteursrecht, zelfs geen licentie. Je krijgt alleen een NFT en meer niet.
Is een NFT altijd auteursrecht?
Een NFT is een certificaat dat verwijst naar een onderliggend bestand. Op dat bestand kán auteursrecht rusten, maar dat hoef niet. Er rust namelijk alleen auteursrecht op werken die voldoende creatief zijn. Is het te eenvoudig, te banaal en triviaal, te gewoon, dan rust er geen auteursrecht op.
Er is daarom veel ‘digital art’ waarvan NFT’s worden verkocht, terwijl er niet eens auteursrecht op rust. Een kopie is dan geen inbreuk of in elk geval is een kleine wijziging dan geen inbreuk meer. Hoe eenvoudiger het onderliggende werk, hoe kleiner de kans dat er auteursrecht op rust of in elk geval hoe beperkter het auteursrecht beschermt.
Met een NFT krijg je niet ook het auteursrecht
Het uitgangspunt is dat je met een NFT echt alleen de NFT zelf krijgt. Het certificaat. Jouw plekje in de blockchain. Meer niet.
Een exclusieve licentie of overdracht (verkoop) van auteursrecht is met een NFT wel mogelijk, maar het zit niet in de NFT zelf.
Er is wel een handtekening voor nodig. Een exclusieve licentie of een overdracht van auteursrecht kan namelijk alleen met een akte. Dat kan ook elektronisch en op zich is de blockchain daar prima geschikt voor. Een smart contract kan zo’n akte zijn. Maar je identiteit moet daarbij ook geverifieerd kunnen worden. Veel mensen werken nu niet met hun eigen gegevens, wanneer ze een NFT kopen, waardoor je je af kunt vragen of je wel aan alle vereisten van de elektronische handtekening kunt voldoen.
Licentie voor gebruik
Alleen wanneer dat in het bijbehorende smart contract staat, kan het zijn dat je ook een licentie krijgt om het werk bijvoorbeeld openbaar te maken, te verveelvoudigen, te bewerken en misschien zelfs zelf te exploiteren en er verder geld mee te verdienen, anders dan door de NFT door te verkopen.
Een licentie zit niet automatisch bij een NFT. Sterker nog, je mag het onderliggende werk, waar de NFT naar verwijst, niet zomaar vertonen of gebruiken. Dat mag alleen als in het smart contract bij de NFT vermeld staat dat en hoe je het werk mag gebruiken.
Het werk kan openbaar zijn
Dat waar jij een NFT op hebt, kan dus veel door anderen gebruikt worden. Denk maar aan de populaire bored ape NFT’s, die gewoon op Giphy staan. Of de eerste tweet, die ook nog steeds op Twitter te vinden is. Ook bekende en veelgebruikte memes zijn als NFT verkocht. Die memes mag je nog steeds gebruiken.
Als je een NFT hebt, ben je dus niet de eigenaar geworden van de GIF of meme of andere vorm van digital art. Tenzij dat in een smart contract staat. Dat betekent dus ook dat je er niks tegen kunt doen als mensen met dat bestand aan de haal gaan. Alleen de auteursrechthebbende kan tegen die inbreuken optreden.
Heb je vragen over NFT’s? Boek een oploskoffie.
