Max Verstappen lookalike van Picnic is wél een portret

De Hoge Raad oordeelde dat de lookalike die Picnic gebruikte wél een portret is van Max Verstappen. Dat het duidelijk een parodie is, maakt voor die beoordeling niet uit. Dat betekent dat het hof Den Haag moet gaan beoordelen of de video van Picnic ook een inbreuk is op dat portretrecht van Max Verstappen.

Portret draait om herkenbaarheid

Om te weten of er sprake is van een portret, is steeds de vraag of een persoon herkend wordt. Zo ja, dan is het een portret. Alleen associatie is niet voldoende, het moet echt gaan om herkenning.

Een portret als bedoeld in art. 21 Aw is een afbeelding, op welke wijze ook vervaardigd, van een persoon die in deze afbeelding kan worden herkend

Toevallige gelijkenis is geen portret

Dat iemand toevallig op iemand anders lijkt, maakt het nog geen portret van de andere persoon. Als iemand dus bewust wordt ingezet om iemand anders uit de beelden, is alleen de herkenning zelf nog niet genoeg. Belangrijk is dat die herkenning wordt vergroot door bijkomende omstandigheden.

Die bijkomende omstandigheden kunnen vanalles zijn, zoals kleding en make-up, wat er verder te zien is, de context waarin het portret wordt gebruikt.

Ook als door die bijkomende omstandigheden nog steeds duidelijk is dat het om een lookalike gaat en mensen best weten dat het, zoals in dit geval, niet om Max Verstappen gaat, kan er toch wel sprake zijn van een portret. Het is immers wel duidelijk dat de jongen op Max Verstappen moest lijken.

Mag Picnic de video blijven gebruiken?

Heeft Max Verstappen nu recht op een schadevergoeding van Picnic of mag Picnic de video blijven gebruiken?

Daarover oordeelt de Hoge Raad niet. De Hoge Raad gaat namelijk alleen over de rechtsregel en niet over de toepassing ervan. De Hoge Raad heeft nu dus nog een keer uitgelegd wanneer er sprake is van een portret en heeft duidelijk gemaakt dat het hof Amsterdam het niet bij het juiste eind had. Met de informatie dat de parodie wél een portret van Max Verstappen is, wordt het terugverwezen naar het hof Den Haag die vervolgens moet oordelen of er ook sprake is van een inbreuk op het portretrecht van Max Verstappen. Een portretrecht is namelijk nog geen vetorecht.

Het hof Den Haag moet een belangenafweging gaan maken tussen het recht van Picnic en het recht van Max Verstappen. Dat wordt een gevecht tussen het recht op vrijheid van meningsuiting en het portretrecht of recht op privéleven.

In deze afweging kan meespelen dat het portret op humoristische wijze is gebruikt en dat het een parodie is. Dat daarmee de schending van het portretrecht toch niet zo erg is en Max Verstappen daarom geen redelijk belang heeft om zich tegen publicatie te verzetten.

Commercieel portretrecht Max Verstappen

Behalve het recht op bescherming van zijn privacy, heeft Max Verstappen ook nog een commercieel belang. Ook daarin zal nog een belangenafweging gemaakt moeten worden.

Lees ook de andere artikelen over het portretrecht en parodie:

• Rechtbank: Picnic mocht lookalike van Max Verstappen niet in reclame gebruiken
• Parodie LuckyTV over Kees van der Staaij toegestaan?
• Mocht Kruidvat een lookalike illustratie van Sabine Uitslag gebruiken?

Meer over wat je wel en niet mag publiceren? Lees #contentrecht.