Kordaat is het nieuwe bier van Lidl, gebrouwen door Bavaria. Aan aandacht geen gebrek. Eerst was al onduidelijk van wie dat bier was. Vervolgens ophef over mogelijke merkenrechtelijke en auteursrechtelijke problemen en dan hebben we het nog niet gehad over de maatschappelijke discussie, omdat het bier alleen voor mannen zou zijn. In combinatie met de posters in bushokjes kan niemand het bestaan van dit bier nog ontgaan zijn. Nu hopen dat het ook lekker is.
Kordaat of Kornuit?
De naam Kordaat lijkt op zijn minst een knipoog naar Kornuit te zijn. Kornuit is het hipster biertje van Grolsch.
Het gaat hier twee keer om pils. Hetzelfde product dus. Als de merken teveel op elkaar lijken kan dat een inbreuk opleveren. De volgende vraag is of het ‘teken’, de merknaam in dit geval, overeenstemmen en te veel op elkaar lijken. De twee namen moeten dan zowel visueel, auditief als conceptmatig met elkaar worden vergeleken.
Kornuit en Kordaat lijken wel wat op elkaar. Beide twee lettergrepen, waarvan de eerste begint met Kor. Hoe meer merken juist bij de eerste paar letters veel op elkaar lijken, hoe groter de kans dat een consument die snel een biertje wil kopen, de verkeerde te pakken heeft. Het idee is namelijk dat niemand twee flesjes keurig en rustig met elkaar gaat vergelijken, maar eerder snel iets uit het schap rukt (of van een tafel pakt als het om een feestje bij iemand thuis gaat bijvoorbeeld). Dat ze beide eindigen met een t helpt dan natuurlijk ook niet. Als je niet goed kijkt, zou je de twee namen met elkaar kunnen verwarren. Ook auditief is het verschil niet extreem groot.
Vind je dit nou grote onzin, omdat er genoeg verschil is? Dat is nu de kracht van een merk. Als je heel precies kijkt, zijn er wellicht verschillen. Maar zo precies kijkt een consument niet. Uiteindelijk is de vraag of er verwarring kan ontstaan en dat kan ook bij dit soort verschillen al het geval zijn.
Begripsmatig is er wel een verschil. Kornuit staat voor vriend of maat. Kordaat betekent meer zoiets als doortastend of vastberaden. Daar zit dus wel een groot verschil maar een score van twee op drie (wel auditieve en visuele overeenstemming, alleen geen conceptmatige overeenstemming) kan toch zorgen voor een merkinbreuk.
Grappig genoeg heeft Grolsch alleen nooit opgetreden tegen de inschrijving van Kordaat als merk. Wellicht omdat het alleen is ingeschreven als beeldmerk en niet als woordmerk. De eenvoudige bezwaarprocedure (oppositie) hebben ze daarmee verspeeld.
Update: Grols startte een kort geding tegen Lidl. De Rotterdamse voorzieningenrechter doet op 28 februari 2019 uitspraak.
Studio Kordaat
Kijk in het handelsregister van de KvK en je komt verdomd veel ondernemingen tegen met het woord Kordaat erin. Is dat een probleem voor het biermerk Kordaat van Lidl?
Volgens Studio Kordaat, een grafisch ontwerp- en communicatiebureau uit Leiden, wel. Ze hebben namelijk voor hun 1-jarig bestaan in 2017 enkele Kordaat-biertjes laten maken, die ze ook verkochten.
Ze hebben de naam Kordaat alleen nooit als merk ingeschreven voor bier en verder gebruiken ze Kordaat alleen als handelsnaam voor hun communicatiebureau en niet al handelsnaam voor bijvoorbeeld een slijterij. En op het woord Kordaat rust nu eenmaal geen auteursrecht, zoals je zult begrijpen. Kan het (beeld)merk Kordaat dan wel inbreuk maken op die paar liters bier van Studio Kordaat?
Verder vertelt de studio dat ze veel mails hebben gekregen van mensen die de campagne vrouwonvriendelijk vonden. Ik vermoed omdat mensen wellicht gedacht hebben dat de campagne bij hen vandaankomt, omdat ze een communicatiebureau zijn. Daarnaast zouden ze ook mails hebben gekregen van mensen die het Lidl-bier wilden kopen.
Die mails zeggen helaas nog niet dat er ook een juridisch probleem is. Een grafisch ontwerp- en communicatiebureau is immers iets heel anders dan een pilsje.
Studio Kordaat heeft overigens zowel voor hun onderneming als voor het biertje geen merk ingeschreven.
Lees hierover ook meer bij Omroep West
Zo. Nu eerst
Weet je nog, dat akkefietje tussen Bavaria (jawel, de brouwer van Kordaat) en Your Hosting? Bavaria gebruikt namelijk de slogan Zo. Nu eerst een Bavaria. en Your Hosting gebruikte in een radioreclame de slogan Zo. Nu eerst naar de cloud. Lijkt op elkaar, toch?
Maar Bavaria verloor. Bier en cloud diensten zijn zulke verschillende soorten producten (of zelfs: het een een product en het ander een dienst) dat daar geen warring door kan ontstaan.
Auteursrecht op die drie woorden? Ook dat werd afgewezen, want dat was te eenvoudig, gebruikelijk Nederlands.
Zo is dat dus ook in het geval van Studio Kordaat en het pilsje Kordaat. Dat de studio ook een biertje heeft uitgebracht met die naam, is in dit geval nog niet voldoende. Dat ze misschien nog een voorraadje hebben, is niet genoeg.
Verder liggen grafisch ontwerp en communicatie veel te ver weg van bier om van verwarring te kunnen spreken.
Brouwerij Kordaat
Heel kort werd er gedacht dat Kordaat door Brouwerij Kordaat gebrouwen zou zijn. Brouwerij Kordaat uit Linne was opgericht om veteranen weer aan het werk te kunnen helpen. De eigenaar kreeg echter andere prioriteiten en de brouwerij is inmiddels uitgeschreven bij het handelsregister, maar zeggen wel nog actief te zijn.
De brouwerij heeft overigens nooit een merk gehad. Wel een handelsnaam. Een handelsnaam hoeft niet ingeschreven te zijn. Dat recht krijg je door gebruik ervan. Als de Brouwerij dat gebruik voldoende aan kan tonen, zou Lidl nog wel eens in de problemen kunnen raken met de Limburgse bierbrouwer.
Auteursrecht gestolen van Hertog Jan?
Goed, dus het merk lijkt op een merk van Grolsch en vervolgens gebruikt Kordaat ook nog een tekst van Hertog Jan. Inclusief spelfout. Altijd fijn.
Deze tekst is wel eng hetzelfde. Zelfde volgorde, zelfde plaats een komma en dezelfde spelfout. (Het gebied Eifel, schrijf je met één f). Dezelfde inhoud had gemakkelijk op een andere manier verwoord kunnen worden. Niet dat dit een criterium is voor de beoordeling of er sprake is van een inbreuk op auteursrecht, overigens, maar opvallend is het wel. In elk geval zijn door de exacte kopie van de tekst de ‘auteursrechtelijk kenmerkende trekken’ overgenomen. Je zou hooguit nog kunnen stellen dat dit zo normaal Nederlands is, dat het te banaal en triviaal is, om er een auteursrecht op te kunnen krijgen. Dan heeft Hertog Jan geen poot om op te staan.
Kordaat alleen voor mannen?
De eerste commercial was gericht op de ‘Kordate man’. Alle vrouwen over de zeik (tja, krijg je van bier), want vrouwen drinken ook bier en kunnen heel kordaat optreden!
Dat werd opgelost met een nieuw kort spotje voor vrouwen die de problemen van mannen oplossen. Of zoiets.
En kinderfietsje repareren is voor een vrouw kennelijk niet genoeg om ook een Kordaat biertje te mogen drinken.
Ach, zolang Lidl geen bezorgservice heeft, koopt deze vrouw zonder rijbewijs waarschijnlijk toch geen Kordaat bier. Houd ik het wel bij een Kornuit. Niet dat ik in die reclames ooit een vrouw gezien heb, geloof ik. Nu moet ik niet zelf hypocriet worden natuurlijk.
Biertje?
Na al dit geschrijf over bier, denk ik dat ik vanavond maar een Brand open trek. Of een Alfa. Misschien een Warsteiner. Als het maar pils is. Proost!
Wil jij de naam van je bedrijf, product of dienst beter beschermen?
