Inbreuk auteursrecht door herpublicatie foto
MyJour moest op 25 augustus voor de rechter verschijnen, omdat ze een artikel van Panorama hadden geherpubliceerd, maar kennelijk geen toestemming hadden om ook de foto over te nemen. Inmiddels is er uitspraak geweest. MyJour heeft verloren. In deze blogpost leg ik uit waarom.
Hoe gebruikte MyJour de foto?
MyJour is een journalistiek platform dat ondermeer in samenwerking met uitgevers, artikelen herpubliceert. Deze artikelen kunnen vervolgens los door een lezer gekocht worden. Het is in die zin vergelijkbaar met Blendle.
MyJour publiceerde dus ook een artikel van Panorama. Het artikel stond achter een betaalmuur. Bij dat artikel werd bovendien een foto van Holleeder geplaatst, die ook in Panorama was gepubliceerd. Tot zo ver, kennelijk, nog geen probleem.
Wat echter wel een probleem was, is dat MyJour een link naar het artikel deelde op Facebook en Twitter. Bij het delen van die links, werden ook foto’s getoond. Volgens MyJour omdat Facebook en Twitter zelf automatisch de foto er bij tonen. Ze hebben in elk geval niet zelf de foto bij de Facebook update en tweet geüpload.
MyJour zegt daarover vervolgens: De foto is gepubliceerd via een inline link (embed) en is dus niet opnieuw gepubliceerd, dus is er geen sprake van een inbreuk op auteursrecht. Uiteraard met Svensson en Bestwater als onderbouwing dat een inline link geen openbaarmaking is. Volgens hen was het Panorama artikel op MyJour openbaar beschikbaar. Daarnaast stellen ze: we hebben er zelf niet voor gekozen die foto op social media te publiceren, dat doen die kanalen zelf, dus zijn wij niet de partij die opnieuw openbaar gemaakt zouden hebben, dus hebben wij geen inbreuk gemaakt op het auteursrecht.
MyJour stelt ook nog dat er sprake zou zijn van een citaat. De naam van de fotograaf ontbreekt echter bij de foto op Facebook en Twitter, waardoor er al geen sprake meer kan zijn van een citaat.
LawStories in je mailbox?
Waarom vindt de fotograaf het wel een inbreuk?
Volgens de fotograaf is er helemaal geen sprake van een inline link. De door MyJour gedeelde link verwijst namelijk alleen naar het artikel, achter een betaalmuur. De foto zelf is geen link en is een kopie. Dat onderbouwt de fotograaf onder meer door aan te geven dat het een andere versie van de foto is, omdat in het artikel van Panorama er tekst over de foto heen staat en dat op Facebook en Twitter niet meer het geval is.
MyJour zegt daarop dat de foto wel een link is, maar dat ze niet weten waarnaar het linkt. Dat bewijs willen ze eventueel later wel leveren, maar die kans krijgen ze niet van de rechter.
Wat is het oordeel van de rechter?
De foto is geen link. MyJour heeft niet voldoende aan kunnen geven dat het wel een link is of waar het bronbestand van de foto zou staan. Omdat MyJour dus niet heeft kunnen bewijzen dat de foto doormiddel van een link openbaar is gemaakt, wordt er vanuit gegaan dat de foto inderdaad opnieuw is openbaar gemaakt. De foto is als het ware opnieuw geüpload naar Facebook en Twitter.
Aan de vraag of er sprake is van embedden of inline linken komt de rechter dus niet eens toe. Volgens mij is er is geen sprake van embedden of inline linken. Het artikel staat namelijk achter een betaalmuur en is daarmee niet vrij toegankelijk. Er zal tenslotte eerst betaald en/of ingelogd moeten worden om bij het artikel en dus bij de foto te kunnen komen.
Wie is verantwoordelijk voor de foto bij een link op social media?
MyJour stelde ook dat ze zelf niet openbaar hebben gemaakt, maar dat Facebook en Twitter dit gedaan hebben. De rechter zegt daarover, kort gezegd, twee dingen: MyJour had de mogelijkheid om zelf aan te geven dat de foto niet mee overgenomen mocht worden en dat de foto dus niet op Facebook en Twitter gepubliceerd had mogen worden. Bovendien was MyJour op de hoogte van deze werkwijze van Facebook en Twitter, waardoor ze wisten dat de foto met het delen van een linkje meegenomen zou worden en gepubliceerd zou worden. Ze hebben toch de keuze gemaakt van Facebook en Twitter gebruik te maken, waardoor MyJour verantwoordelijk is voor die publicatie.
Veel lagere Schadevergoeding
De fotograaf eiste €7500,- aan schadevergoeding voor de gebruikte foto. De fotograaf stelt namelijk dat hij voor online gebruik van een foto €1250,- per website vraagt. Hij heeft echter nog nooit een dergelijke licentie verleend, dus kon hij daar ook geen facturen van overleggen. Voor het ontbreken van naamsvermelding en het ontbreken van toestemming voor publicatie vraagt hij ook steeds €1250,-. Per foto, per website, komt dat neer op €3750,-. De foto is zowel op Twitter als op Facebook geplaatst, waardoor de totale schade op €7500,- uit zou komen.
De fotograaf kreeg echter voor de foto’s in Panorama gemiddeld €225,-. MyJour zoekt bovendien aansluiting bij de tarievenlijst van FotoAnoniem. De opslag is onredelijk en bovendien niet toegestaan, omdat dit het karakter van een boete heeft. In Nederland komt alleen werkelijk geleden schade in aanmerking voor schadevergoeding. MyJour heeft voorgerekend dat het bedrag op €555,- voor beide foto’s gezamenlijk uit moet komen, als de tarieven van FotoAnoniem gevolgd moeten worden. Hiertegen is de fotograaf kennelijk niet in het verweer gekomen.
De kantonrechter volgt de berekening van MyJour, maar kent ook nog 25% extra schadevergoeding toe wegens het ontbreken van naamsvermelding, omdat het ontbreken van naamsvermelding als gederfde winst gezien kan worden.
Een link delen op social media is niet zo onschuldig
Wat betekent deze uitspraak nu?
Facebook en Twitter slaan de foto’s inderdaad op hun eigen servers op. Er is daardoor geen sprake meer van embedden of inline linken. Als we dus een hyperlink delen op Facebook of Twitter, waarbij ook de foto wordt overgenomen, zullen we goed op moeten letten. We delen dan, als we deze uitspraak volgen, niet meer alleen de link, maar we maken ook de foto opnieuw openbaar. Dat betekent dat we bij Facebook er bijvoorbeeld voor moeten kiezen om de ‘preview’ niet te tonen, zodat het echt alleen een hyperlink is die gedeeld wordt, anders kunnen wij als ‘delers’ aangemerkt worden als inbreukmakers en zijn we aansprakelijk voor de schade als gevolg van die inbreuk op auteursrecht.
Wanneer mag ik dan wel delen?
Het is verstandig alleen links te delen vanaf een website die zelf ook social media deel-buttons aanbieden. Daarmee geven zij impliciet toestemming om de artikelen te delen. Ook zij weten hoe de systemen werken en dat foto’s mee overgenomen worden. Mocht je dan door dit delen toch inbreuk maken op een auteursrecht, kun je de schade doorschuiven aan de website die impliciet de toestemming gaf om het artikel via social media te delen.
Retweeten en Sharen kan dus ook een nieuwe openbaarmaking opleveren, wanneer daarmee geen sprake is van alleen een link, maar ook weer de foto opnieuw openbaar wordt gemaakt. Daarvan is het lastiger om de oorspronkelijke deler aansprakelijk te houden voor de schade die jij geleden hebt, omdat je inbreuk maakte op het auteursrecht van een fotograaf of andere beeldmaker.
Betere en ruimere licenties zijn nodig!
Voor uitgeverijen is dit een belangrijke uitspraak. Zij zullen dus duidelijk afspraken moeten maken met een maker, waarmee mogelijk wordt dat de afbeeldingen niet alleen gebruikt worden voor het artikel en de herpublicatie van het artikel, maar ook voor de promotie voor dat artikel door henzelf en door derden. Of eenvoudiger voor dit specifieke geval: beeldmateriaal voor het artikel mag ook op social media gedeeld worden door de uitgever en door derden. Nou ja, ik zou er een hoop verschillende formuleringen voor kunnen verzinnen, afhankelijk van wat je precies wil regelen, maar dat de huidige overeenkomsten (kennelijk) niet voldoende zijn, blijkt wel uit deze uitspraak.
Lees het vonnis. Leer er ook over bij VillaMedia / ANP Pers Support
