Als je downloads verkoopt, zoals een e-book, weekplanners, werkboeken, A4 posters en wat je maar kunt verzinnen dat downloadbaar is, ben je soms wel gebonden aan het webwinkelrecht. Maar laten we wel wezen: downloads aanbieden is toch echt heel anders dan producten die een envelop of doos in moeten. Bovendien kan een downloadbaar bestand niet teruggestuurd worden. Je kunt in elk geval niet controleren of iemand het ook werkelijk van zijn computer heeft verwijderd. Je wil dus niet vast zitten aan die bekende (en door ondernemers vaak gehate) 14-dagen retourtermijn. Gelukkig heeft de wet daar een uitzondering voor.
Consumenten vs Bedrijven
Als je de downloads aan consumenten aanbiedt zit je aan het consumentenrecht vast. In dat geval moet je vooraf een aantal maatregelen treffen om te voorkomen dat iemand jouw product download en vervolgens het ‘terug wil sturen’ en je dat nog zou moeten accepteren ook.
Verkoop je de downloads aan een onderneming of iemand ‘handelend in uitoefening van beroep of bedrijf’, dan ben je niet gebonden aan het consumentenrecht. Moet je alleen wel zeker weten dat je aan een bedrijf verkoopt, dus ook in dat geval is het handig vooraf maatregelen te treffen.
Digitale producten verkopen aan consumenten
Consumenten hebben een ontbindingsrecht. Ze krijgen bedenktijd om te bepalen of ze een product willen houden of niet. Een digitaal product, een gedownload bestand, kun je echter niet terugsturen. In feite is het immers een kopie. Dus al sturen ze je een e-mail met het digitale product als bijlage, geeft dat nog geen garantie dat er geen kopie meer op hun eigen computer of tablet staat. Daarom wil je voorkomen dat je gebonden bent aan het ontbindingsrecht wanneer je digitale producten en downloadbare bestanden verkoopt. Daarvoor moet je twee maatregelen treffen:
Let op! Als je zeker wil weten dat de consument hier expliciet mee akkoord gaat, moet er een handeling verricht worden. Je zou bijvoorbeeld in het bestelproces al kunnen zeggen ‘Ik wil graag meteen downloaden’ en ‘Ik doe afstand van mijn ontbindingsrecht’ waarbij je misschien een hokje plaatst dat je laat aanvinken. In dat geval mag jij niet de hokjes al vooraf aangevinkt hebben, maar moet de consument dit zelf doen. Je kunt het natuurlijk wel zo inrichten dat de bestelling eenvoudigweg niet afgerond kan worden voor die hokjes zijn aangevinkt. Een andere manier mag natuurlijk ook, zolang het maar expliciet is.
Downloads verkopen aan ondernemers
Ondernemers krijgen niet de bescherming van het consumentenrecht. Dat beseffen niet alle ondernemers, dus van een freelancer of ZZP’er zou je nog wel eens de reactie kunnen krijgen dat ze gebruik willen maken van het ontbindingsrecht. Je hoeft natuurlijk niet specifiek iets anders te regelen voor ondernemers. Als je aan consumenten én ondernemers verkoopt, dan volstaan de maatregelen die je voor consumenten toch al moest nemen. Je hoeft het voor jezelf natuurlijk niet moeilijker te maken dan het is.
Biedt je eigenlijk niets aan consumenten aan, dan wil je misschien toch nog wat andere zaken regelen. Je wil wellicht eenvoudigere algemene voorwaarden gebruiken en je wil misschien niet zo uitgebreid informatie te hoeven bieden op je website als webwinkels die aan consumenten verkopen. Het belangrijkste om te regelen is dat je zeker weet dat je alleen aan ondernemers verkoopt. Zo kun je ze in het bestelformulier een bedrijfsnaam of KvK nummer in laten vullen of je laat ze verklaren (wellicht weer met een aan te vinken hokje), dat ze een ondernemer zijn. Als je alleen een bedrijfsnaam in laat vullen en iemand vult daar een niet bestaande bedrijfsnaam in, dan start de download toch al, terwijl je achteraf misschien wel kunt zien dat het toch een consument was. De vraag is hoe dat uit zal pakken als iemand hierover zou willen procederen. Gaat de rechter die persoon dan toch als consument aanmerken? Zorg daarom dat je in elk geval ook in je algemene voorwaarden iets opneemt hierover. Daar moeten ze bij de bestelling of betaling immers ook mee akkoord gaan.
Gratis downloads
Bij een gratis download ben je natuurlijk in zijn geheel niet gebonden aan het ontbindingsrecht. Je kunt dus best gratis downloads aanbieden op je website of als weggever bij de nieuwsbrief. Als je iets weg wil geven om aan de persoonsgegevens van iemand te komen, bijvoorbeeld voor je e-maillijst, moet je wel zorgen dat je aan de regels blijft voldoen.
Zeg dus niet dat om iets gratis te krijgen, iemand zich verplicht in moet schrijven op de nieuwsbrief, maar gebruik het als lokkertje. Zeg dat als iemand zich inschrijft op de nieuwsbrief, ze gratis je nieuwste whitepaper kunnen ontvangen of ze gratis je checklist mogen downloaden.
