Help! Ik krijg een factuur wegens schending auteursrecht
Je krijgt de schrik van je leven. Denk je toch echt een legale website gevonden te hebben waar je een foto vandaan mocht halen. Maar nu, boze dreigmail. Betalen zul je! Het liefst vandaag nog! En ja, hoppa, meteen €1200,-, want je hebt de foto gebruikt, gecropt, bewerkt en nee, de naam van de fotograaf heb je er niet bij gezet, want die stond ook niet op die website. Of: Jij hebt goed opgelet en je weet dat embedden inmiddels mag. Dus dat heb je gedaan. Handig! Toch krijg jij die factuur. De fotograaf was namelijk van deze nieuwe, legale, mogelijkheid nog niet op de hoogte. Wat doe je dan?
Welke foto heb je gebruikt?
Je schrikt natuurlijk enorm van die e-mail. Meteen zo agressief. Zo lijkt het althans. Maar lees eerst eens goed wat er staat. Waar gaat het nu eigenlijk om? Welke foto is het? Kun je die terugvinden? Heb je die geüpload op embed? Is de foto nog precies hetzelfde als jij hem bij de bron hebt gevonden of heb je er iets aan toegevoegd of gewijzigd? Dat wil je allemaal goed uitgezocht hebben, omdat je dan meteen weet of jij fout zat of juist niet.
LawStories in je mailbox?
Wat is de gebruikelijke vergoeding voor deze foto?
Sommige fotografen verkopen zelf licenties of laten fotobureaus dat voor hen doen. Door goed te Googlen kun je achterhalen wat er normaal gesproken gevraagd wordt voor het gebruik van deze foto. Soms is dat ook afhankelijk van hoe lang je de foto gebruikt hebt en wat de afmetingen waren. Let daar dus goed op. Als jij werkelijk fout zat, zul je er in elk geval rekening mee moeten houden dat je die vergoeding moet betalen. Maak screenshots van de prijs bij die foto. Niet elke fotograaf maakt zijn prijzen openbaar, dus helaas is het niet altijd mogelijk uit te zoeken wat een redelijke vergoeding zal zijn.
Van wie is het auteursrecht?
Meestal heeft de fotograaf het auteursrecht op de foto. Kijk dus goed of de fotograaf daarvan al bewijs heeft meegeleverd of dat je ergens kunt vinden wie de oorspronkelijke maker van die foto is. Een kort rondje Googlen geeft meestal al wel een antwoord. Kun je het niet vinden, vraag dan eventueel aan de fotograaf om aan te tonen dat deze de auteursrechthebbende is. Meestal is het overigens niet aan te raden om dat tot het belangrijkste onderdeel van de discussie te maken.
Doe niet te zielig
Uiteraard is het een vergissing. Je had geen idee dat het niet mocht. Je had de foto op Google of Pinterest gevonden en dacht dat je die dan gratis mocht gebruiken. Of je kon de naam van de fotograaf zo snel niet vinden of er stond geen naam bij de foto, dus dacht je ook wel dat je het gewoon kon gebruiken. Of jij hebt het niet gedaan, maar je stagiair. Nou ja, genoeg redenen en smoesjes om te bedenken. Ik kan je vertellen: al die smoesjes heeft die fotograaf al eens voorbij horen komen. Daar hebben ze echt geen boodschap aan. Dat het bij jou om een, misschien wel begrijpelijke reden, fout is gegaan, maakt de schade van de fotograaf tenslotte niet minder. Biedt dus vooral je excuses aan en werk toe naar een oplossing. Blijf niet hangen bij jouw eigen situatie.
Schending van auteursrecht kost geld
Kijk. Die fotograaf vindt het meestal ook niet leuk om die brief te moeten sturen. Maar je moet begrijpen dat die fotograaf van zijn auteursrechten moet leven. Zo zijn er veel roddel-fotografen bijvoorbeeld, die er zelf op uit trekken om foto’s te maken. Dat kost ze in eerste instantie vooral geld. Ze hopen, door goede foto’s te maken of door foto’s te maken van interessante mensen of situaties, dat ze die foto’s later kunnen verkopen. Hoe exclusiever de foto, hoe meer deze waard is. Dat wil dus ook zeggen dat een foto die door een amateur-blogger is gebruikt die weinig of niets aan de site verdient, door het gebruik van de foto, er wel voor zorgt dat de foto in waarde is gedaald. Het is nu eenmaal de fotograaf die het auteursrecht heeft op de foto en die dus mag bepalen wie de foto mag gebruiken en onder welke condities dat mag.
Reageer op tijd
Wacht niet te lang met terugschrijven. Hebben ze een erg korte termijn gesteld, stuur dan eerst een mail terug om te vragen of je wat later mag reageren. Hebben ze geen deadline gegeven, reageer dan in elk geval binnen 14 dagen. Is er iets dat je niet hebt kunnen vinden, zoals wie de maker is of wat de gebruikelijke vergoeding is, vraag dan vooral om onderbouwing daarvan. Maar als je weet dat je fout zit, probeer dan vooral naar de schikking toe te werken. Hoe meer jij je blijft verzetten, hoe minder graag ze met je willen schikken.
Blijf rustig, zoek het uit, schrijf een brief terug
Kortom, raak niet meteen in paniek. Lees de e-mail of brief eerst eens goed. Zat jij echt fout? Heeft de fotograaf echt het auteursrecht op de foto? Wat is de normale vergoeding voor dit gebruik?
Zodra je alles hebt uitgezocht bepaal je wat je gaat doen. Als je fout zat zul je meteen de foto moeten verwijderen. Vervolgens schrijf je een e-mail of brief terug, waarin je je excuses aanbiedt en aangeeft dat je de gebruikelijke licentievergoeding wil betalen, doe een tegenbod of bied een alternatieve oplossing aan, als je denkt dat dit voor de fotograaf meer op zou kunnen leveren.
