Auteursrechtsmoesjes: Fair Use
Eindelijk een auteursrechtsmoesje dat ik misschien nog wel kan begrijpen. Mits fair toegepast. Fair Use is een begrip uit (voornamelijk) de Verenigde Staten. Daar mogen auteursrechtelijke werken onder omstandigheden gratis gebruikt worden. Het is een wat algemenere en misschien ook wel bredere versie van de uitzonderingen die wij al hebben, zoals het citaatrecht en gebruik door opleidingen etc. Maar Fair Use kennen we niet in de EU, dus blijft het een auteursrechtsmoesje.
Wat is Fair Use?
Fair Use biedt de mogelijkheid om zonder betaling een deel van een werk of een werk te gebruiken, zonder dat je toestemming nodig hebt van de maker. Anders dan in het auteursrecht dat wij kennen, kan daarbij een rol spelen of het commercieel gebruikt of dat het voor niet-commerciele doeleinden gebruikt wordt. Bovendien speelt mee of het werk aan waarde verliest door het gebruik. In Nederland (en de EU) maakt niet zozeer uit of het werk aan waarde heeft verloren en of het commercieel is gebruikt of niet. Een inbreuk is een inbreuk. Alleen specifieke uitzonderingen, zoals het citaatrecht, de parodie en de persexceptie bieden soms een uitweg.
LawStories in je mailbox?
Fair Use biedt niet altijd een uitweg
Zelfs al zouden we eenzelfde soort fair use regeling hebben in Nederland, biedt dat voor de meeste mensen nog geen uitweg. In veel gevallen wordt er namelijk wel commercieel gebruik gemaakt van werk van een ander. Denk aan het overnemen van een tekst, het gebruiken van een foto of een muziekje onder een filmpje zetten. Of je doet daardoor afbreuk aan de waarde of exploitatiemogelijkheden van het werk.
Citeren
Wil je toch iets gebruiken van een ander, zorg dan dat je gebruik maakt van uitzonderingen die wel in de Nederlandse Auteurswet staan. Denk bijvoorbeeld aan citeren. Naamsvermelding alleen is niet genoeg. Je mag een citaat niet als versiering gebruiken. Het moet een gerechtvaardigd doel hebben, zoals een bespreking.
Een plaatje bij een praatje maakt nog geen citaat.
Er moet eigenlijk een soort ‘noodzaak’ zijn om het citaat te gebruiken. En je moet het plaatsen een nieuw, groter geheel, zoals een boogartikel of een filmpje.
Embedden
Wil je dat niet of kan dat niet, denk dan eens aan embedden. Legale content mag je gewoon embedden. Door deze techniek blijft bijvoorbeeld een afbeelding of video op de oorspronkelijke website staan, maar is het ook op die van jou te zien. YouTube filmpjes die je op een site ziet, zijn meestal embed. Maar je kunt ook Facebook posts, Instagram posts, Twitter berichten of Pinterest pins embedden. Losse foto’s van een andere website kun je ook embedden. Enige nadeel: als de content op de oorspronkelijke locatie weg is gehaald of is verplaatst, dan verschijnt het ook niet meer op jouw website.
Lees ook:
– Auteursrecht Smoesjes: Bekende websites doen het ook
– Auteursrecht: Citaat
– Mogen Blogs gedeeltelijk gekopieerd worden?
