Auteursrecht smoesjes: de inbreuk is al oud
Wat is oud? Dat is relatief, zou je zeggen. Zeker in het internettijdperk. Maar hoe zit dat met inbreuken? Ben je als rechthebbende verplicht om ze actief op te sporen als je de schade nog vergoedt wil zien? Of is het voldoende om te reageren wanneer je inbreuken tegenkomt? Ofwel: hoe zit het met de verjaringstermijn bij inbreuken op auteursrecht? Veel inbreukmakers vinden namelijk dat ze niets meer hoeven te betalen, juist wanneer de inbreuk al lang op hun website te vinden is. De maker of rechthebbende had maar eerder aan de bel moeten trekken.
Inbreukmaker had schade kunnen voorkomen
Hoe lang het al geleden is dat de inbreuk plaatsvond of dat deze begonnen is, doet er niet toe. Die inbreuk had er natuurlijk nooit mogen zijn. Dat die inbreuk er al lang is, is dus absoluut geen reden om de schade niet te hoeven vergoeden. Sterker nog: in veel gevallen is de schade juist hoger, omdat de inbreuk ook langer geduurd heeft. Het is verder juist aan de gebruiker van het werk om er zeker van te zijn dat hij/zij dat werk, zoals die tekst, foto, video of muziek, wel mocht gebruiken. Dat een gebruiker het naïef genoeg gewoon van Google heeft gehaald, maakt dat niet anders.
LawStories in je mailbox?
5 jaar nadat de schade bekend is geworden
Wat voor de een lang is, is dat voor de ander niet. Gelukkig hebben we de wet die dit geschil alvast voor ons uit de weg ruimt.
Een vordering tot schadevergoeding verjaart namelijk na verloop van vijf jaar nadat de schade én de daarvoor aansprakelijke persoon, bekend zijn geworden en 20 jaar nadat de schade is veroorzaakt. Het internet bestaat, voor de gemiddelde gebruiker althans, amper 20 jaar. Voor de meeste inbreuken kan er dus nog schadevergoeding gevorderd worden. Als je wil weten wat je moet doen, nadat je de inbreuk hebt ontdekt, volg dan dit stappenplan.
Wanneer gaat de 5 jaar in?
De 5-jaars termijn is echter veel relevanter en interessanter. Die gaat uit van het moment waarop je ontdekt hebt dat er sprake is geweest van de inbreuk. Stel dat iemand al sinds 2012 een foto of een tekst op een website gebruikt, of in een catalogus heeft opgenomen, waarvoor die persoon geen toestemming heeft. Dan is dat een inbreuk die al sinds 2012 aan de gang is. Als je daar in 2014 al achter bent gekomen, heb je nog tot 2019 om de schade als gevolg van die inbreuk, bij die inbreukmaker te vorderen. In principe worden verjaringstermijnen weer opgeschort door te blijven communiceren over die schade. Het is dus niet zo dat de wederpartij de situatie gewoon even vijf jaar uit moet zitten en daarna opeens niet meer zou hoeven betalen.
Bewijs verzamelen en sparen
Een reden om niet meteen te handelen, kan zijn dat je eerst nog rustig bewijs wil verzamelen en wellicht wil overleggen over de beste strategie. Misschien wil je eerst nog uitzoeken of deze persoon niet nog meer heeft gebruikt, zodat alles tegelijkertijd verhaald kan worden. Wellicht heb je nu nog niet voldoende geld om een jurist in te schakelen en wil je eerst daarvoor nog wat regelen of gewoon geld sparen. Dat kan en mag dus.
Schade beperken
Je mag ook weer niet langer wachten dan nodig. Je moet je eigen schade zoveel mogelijk beperken. Als je eenmaal op de hoogte bent van de inbreuk en je wacht expres nog een paar jaar, zodat je extra licentievergoedingen kan ontvangen (omdat je in principe licenties per jaar uitgeeft), dan ben je verkeerd bezig. Daarmee beperk je niet je eigen schade. In dat geval is de wederpartij, de inbreukmaker, niet verplicht om de volledige schade te vergoeden over de jaren dat jij expres hebt zitten wachten.
Termijn is juist in nadeel van de inbreukmaker
Terwijl de meeste inbreukmakers dus juist zeggen dat ze niets hoeven te betalen, omdat de maker maar eerder aan de bel had moeten trekken, is het eigenlijk andersom. Omdat de inbreuk zo lang geduurd heeft, is de schade groter. Dat de maker de inbreuk pas na enkele jaren ontdekt heeft, doet niet ter zake. Als de maker na die ontdekking maar snel genoeg, binnen 5 jaar, de schade op de inbreukmaker probeert te verhalen.
