Kun je auteursrecht hebben op software en zo ja, wie heeft dat auteursrecht dan? Het zijn vragen die ik regelmatig krijg. Het antwoord op de eerste vraag is eenvoudig weg: ja. Je kunt auteursrecht hebben op software. In elk geval op de creatieve keuzes die er gemaakt zijn bij het programmeren.
Auteursrecht op creativiteit
Auteursrecht krijg je op creativiteit. Of op ‘menselijke scheppende arbeid’.
Alles wat puur technisch of functioneel is valt daarbuiten. Dat is misschien ook waar de grens lastig te bepalen is. Bij software is alles immers uiteindelijk functioneel. Daarom valt ook alleen dat wat ‘louter’ functioneel of technisch bepaald is erbuiten. Het mag dus best functioneel zijn, als er maar óók andere (creatieve) keuzes zijn gemaakt.
Het is in elk geval de creativiteit waar je het auteursrecht op hebt. Dat wat een eigen en oorspronkelijk karakter heeft en het stempel van de maker draagt, zoals dat in de jurisprudentie omschreven wordt. Het mag niet te banaal en triviaal zijn.
Open source
Het lastige bij programmeren is natuurlijk dat je gebruikmaakt van een bestaande programmeertaal en je vaak genoeg ook voortborduurt op wat een ander al gemaakt heeft en wat via open source al beschikbaar is. Waarom het wiel opnieuw uitvinden, tenslotte?
Er is overigens niks mis met het gebruiken van bestaande open source software. De combinatie van wat al bestaat, waardoor je juist iets nieuws creëert, kan op dat nieuwe geheel zorgen voor auteursrecht.
Denk aan een woordenboek of woordenlijst. Op de bestaande woorden rust geen auteursrecht. Maar wel op de lijst zelf, als die op basis van creatieve keuzes tot stand is gekozen. Bijvoorbeeld de keuze in welke woorden wel of niet worden opgenomen en de rangschikking ervan.
User Interface niet altijd beschermd
Om software goed bruikbaar te maken, heb je natuurlijk een User Interface (UI) nodig. Op de UI rust daarom geen auteursrecht als deze alleen maar zo is gemaakt dat het de software bruikbaar maakt.
Maar: er is natuurlijk ook nog zoiets als UI design. Het juist mooier en beter maken van de UI. Dan is er ook voor de UI creativiteit gebruikt en zijn er creatieve keuzes gemaakt, waardoor er alsnog wel auteursrecht op kan rusten.
Wie is de auteursrechthebbende?
Veel software developers werken in loondienst. Als het je functie is om software te ontwikkelen, dan wordt automatisch de werkgever de auteursrechthebbende. Daar kun je wel van afwijken, maar dat zul je apart moeten vastleggen. Dat kan in de arbeidsovereenkomst of een apart document.
Lees ook het artikel over het auteursrecht van de werkgever.
Ben je freelancer en heb je het in opdracht ontwikkeld? Let dan vooral goed op hoe de opdracht in elkaar zat. Als je eigenlijk alleen wat code hebt hoeven kloppen, dan heb je het auteursrecht niet. Heb je juist nog creatieve oplossingen bedacht, en komt de creativiteit van de code van jou, terwijl je alleen de opdracht kreeg een bepaalde functie te bouwen? Dan heb jij het auteursrecht en niet de opdrachtgever. Daar kunnen opdrachtgevers overigens wel eens anders over denken.
Zorg daarom dat je met een opdrachtgever altijd goede afspraken maakt over het auteursrecht. Je wil het namelijk waarschijnlijk ook niet zomaar overdragen, want dan mag je het zelf niet meer gebruiken bij een volgende opdracht, terwijl er misschien goede dingen in zitten die je kunt hergebruiken.
