Auteursrecht op recepten, gerechten en food foto’s

Wel auteursrecht op de omschrijving

Het lijstje met ingrediënten is niet creatief, maar het verhaal om het recept heen, wellicht zelfs de wijze waarop beschreven wordt hoe het gerecht bereid moet worden, daar zou auteursrecht op kunnen rusten. Dat kan creatief zijn. Net zoals op een blogpost of een andere tekst auteursrecht kan rusten. Wil je een recept zo goed mogelijk beschermen, terwijl je het toch openbaar maakt, dan zul je in de beschrijving van de bereidingswijze zo creatief mogelijk moeten zijn.

Mogen recepten worden overgenomen?

Een recept letterlijk overnemen mag meestal niet. Het kan immers een inbreuk op auteursrecht opleveren. Als het geen inbreuk op het auteursrecht is, zou het nog wel slaafse nabootsing kunnen zijn, omdat het wellicht niet nodig was om een recept op exact dezelfde wijze over te nemen. Wil je een recept gebruiken op je eigen blog of in je eigen boek, zorg dan dat je alleen overneemt wat strikt noodzakelijk is en voeg er vooral je eigen stijl en creativiteit aan toe.

Auteursrecht op gerechten

Met een gerecht bedoel ik het product dat voortvloeit uit het uitvoeren van een recept. Tenzij het heel eenvoudig is, zullen de meeste mensen uit een gerecht niet meteen het recept kunnen halen. Je zou dan immers zowel alle ingrediënten, de verhoudingen daarvan én de bereidingswijze moeten weten te herleiden. Daarnaast heeft een gerecht natuurlijk een bepaald uiterlijk. De opmaak van een bord. Daar rust meestal ook auteursrecht op. Een recept nakoken is meestal geen probleem, omdat er als het ware wel een ander gerecht ontstaat. Dezelfde opmaak gebruiken zou wel een auteursrechtinbreuk opleveren.

Een foto maken van een gerecht

In 2013, 2014 en 2015 doken berichten op dat er in sommige restaurants in Frankrijk, Duitsland en New York gerechten niet meer gefotografeerd of ‘geïnstagramd’ mochten worden. Nu lijken de meeste restaurants er gelukkig geen probleem van te maken dat gerechten gefotografeerd worden, maar zouden ze het wel mogen verbieden? Een bord uit een kantine waar je vlees, aardappelen en groente eenvoudigweg op gekwakt zijn, daar rust waarschijnlijk geen auteursrecht op. Maar de hippe hamburgertent die zijn best doet om zelfs van de hamburger zelf al een kunstwerkje te maken en die nog net even wat peterselie over je frietjes (ja, #teamfriet hier) sprenkelt, daar rust waarschijnlijk wel een auteursrecht op. Er zit creativiteit in de opmaak van dat bord. Een foto maken van die opmaak, is een kopie maken van die opmaak en dat mag van het auteursrecht eigenlijk niet zomaar.

Huisregels

Let bovendien op dat een restaurant nog huisregels kan hebben. Soms willen ze misschien helemaal niet dat er binnen gefotografeerd wordt. Omdat je op het terrein van een ander bent, zul je die regels moeten opvolgen. Soms staat dat bij de deur aangegeven, maar het kan ook zijn dat het op de website staat. Wil je zeker weten of je ergens mag fotograferen, vraag het dan eenvoudigweg na. Ook zonder dat de huisregels zijn gepubliceerd, mag een restaurant jou verbieden binnen te fotograferen.

Uitzonderingen: recensies

Soms wil je over een restaurant of een gerecht een recensie schrijven. Gaat je recensie over een specifiek gerecht, dan zou je daar wel een foto van mogen maken. Je gebruikt het in dat geval als citaat, omdat je tekst en de foto een beoordeling van het gerecht zijn. Je hebt wellicht de foto nodig om je verhaal te onderbouwen. Het is dan niet de bedoeling dat je er heel veel foto’s van publiceert. Foto’s van het restaurant zelf of de inrichting daarvan, mag als citaat wanneer je dat nodig hebt voor de beoordeling van het restaurant. Een foto van de buitenkant is eigenlijk nooit een probleem. Je laat daarmee zien om welk restaurant het gaat.