Wat vinden we van de voorwaarden van de NRC Fotowedstrijd?

Elke maand in 2015 organiseert NRC, in samenwerking met Nikon, een fotowedstrijd. Iedereen mag, binnen het thema van die maand, foto’s insturen. Elke maand kan er een publieksprijs en een vakjuryprijs gewonnen worden. In mei zijn dat een workshop respectievelijk een cursus van Fotogram. Wil je meedoen aan de wedstrijd, heb je echter wel aan een aantal voorwaarden te voldoen. Algemene Voorwaarden én aparte Actievoorwaarden. Wat vinden we nou van de inhoud daarvan? Welke impact heeft dit voor de (beroeps)fotograaf?

Algemene Voorwaarden NRC Fotowedstrijd

De algemene voorwaarden beginnen zeer onschuldig. Gewoon wat regels voor deelname. Foto uit 2015 die niet te veel bewerkt mag worden. Informatie over de prijzen en de uitreiking. Het wordt eigenlijk pas interessant bij de laatste bepaling waar de ‘overige bepalingen’ geclusterd zijn. Hier worden de actievoorwaarden van toepassing verklaard. Waarom die niet gewoon in deze algemene voorwaarden staan, is mij een raadsel.

Ook staat er dat winnaars ‘medewerking aan publiciteit mogen weigeren’. Tsja, je hebt natuurlijk niet altijd medewerking nodig om toch voor publiciteit te zorgen. Lezen we vast meer over in de Actievoorwaarden.

Verder staat er dat er e-mails gestuurd mogen worden over producten en diensten van NRC Media. Als dat geen betrekking heeft op deze wedstrijd, mogen ze dat niet zonder toestemming doen. Daar hebben ze expliciet toestemming voor nodig. Over het algemeen wordt aangenomen dat er geen sprake is van expliciete toestemming als de vraag om die toestemming, zoals hier, in algemene voorwaarden wordt verstopt.

Maar goed, tot zover is er niets ernstigs aan de hand. Eenvoudige en prima voorwaarden. Volledig passend bij een wedstrijd als deze.

Actievoorwaarden NRC Fotowedstrijd

De actievoorwaarden beginnen saai. Een herhaling van de Algemene Voorwaarden. Ik zei toch al dat ze het net zo goed hadden kunnen samenvoegen?

Dan kom ik iets interessants tegen:

De inzender verklaart eigenaar te zijn van de foto en, mits van toepassing, houder te zijn van het portretrecht. NRC Media is op geen enkele wijze aansprakelijk wanneer inzender niet de eigenaar of portretrechthouder is van de ingestuurde foto(‘s). De inzender geeft NRC Media d.m.v. inzenden toestemming om de foto(’s) in de inbeeld app, online of in de krant te publiceren

Eigenaar van een foto. Ik kan best eigenaar zijn van een foto, zonder de auteursrechthebbende te zijn. Als je een fotobestand in je bezit hebt, ben je meestal de eigenaar van dat bestand. Je hebt alleen nog steeds geen auteursrecht op die foto. Daar is meer voor nodig.

Houder van het portrecht. Het portretrecht is alleen maar een recht je te verzetten tegen openbaarmaking (publicatie) van het portret, als je daar een redelijk belang bij hebt. (Tenzij de geportretteerde het portret in opdracht heeft laten maken, dan ligt het een tikje anders). In die zin ben je dus niet zozeer een houder van het portretrecht. Je kunt het ook niet overdragen. Dat zou dus betekenen dat je, als je een foto met een persoon wil indienen, het alleen een zelfportret mag zijn, zonder andere herkenbare personen op die foto.

Publicatie van de foto. Dat hoort wel bij een wedstrijd natuurlijk. Of dit nadelige gevolgen heeft voor (beroeps)fotografen beoordelen we later wel. Eerste de rest van de voorwaarden lezen, misschien staat daar meer over het publiceren.

Vervolgens tref ik iets aan waarvan ik me afvraag of er wel staat wat ze bedoelen:

De foto’s dienen gemaakt te zijn in de maand van het thema.

Ik denk dat ze bedoelen: “De foto’s dienen gemaakt te zijn in het thema van de maand.” Zowel in de Algemene Voorwaarden als in de Actievoorwaarden staat namelijk dat de foto in 2015 gemaakt moet zijn, maar niet eerder stond er dat de foto ook in de maand van het thema gemaakt moest zijn.

Ah, weer wat over de publicatie:

De foto’s van de winnaars worden gepubliceerd binnen het netwerk van NRC (print en online), inclusief naamsvermelding en jury commentaar.

Lijkt me logisch. Wat heb je aan een wedstrijd als je niet publiek zou mogen maken wie er gewonnen heeft met welke foto? Dit zegt nog niets over andere wijzen van publiceren. Hier is dus ook nog geen sprake van ‘misbruik’ van de foto.

En dan weer iets waarvan ik me afvraag of er staat wat ze bedoelen:

Alle auteursrechten op de inhoud van de website, waaronder alle teksten, afbeeldingen, lay-out, software of overige informatie, komen toe aan NRC Media BV.

Op het moment dat er een foto wordt geüpload is dat in feite inhoud van de website geworden. Maar zij kunnen niet zomaar rechthebbende van die foto worden. Auteursrecht overdragen gaat door middel van een akte. De enkele mededeling dat NRC auteursrechthebbende van de inhoud is, lijkt me niet voldoende om aan te nemen dat er sprake is van een akte van overdracht of dat inzenders mee moeten werken aan die overdracht. Maar misschien bedoelen ze dat ook helemaal niet. Mochten er problemen ontstaan, komt het dus neer op de bedoeling van partijen.

De voorwaarden missen nuance

Het zijn korte voorwaarden. Dat is prettig, want daardoor hoef je niet zo door een lang document heen te worstelen. Wat ik jammer vind is dat ze er twee documenten van hebben gemaakt, terwijl het prima in een document had gekund.

Nuance over het auteursrecht
Ik lees dat er geen medewerking verleend hoeft te worden aan publiciteit en dat ingezonden foto’s door NRC gepubliceerd mogen worden. Die publicatie is er al wanneer de foto wordt geüpload naar de wedstrijdpagina. Publicatie is ook nodig om de publieksprijs te kunnen winnen. Daar heb je stemmen voor nodig. Wat ik jammer vind is dat NRC niet wat duidelijker is over die publicaties. Willen ze het ook buiten de wedstrijd gebruiken of niet? Willen ze het ook over een aantal jaar nog mogen gebruiken? Gaan ze er misschien wel een boek van maken met alle winnaars en andere mooie ingezonden foto’s erin?
Het gevoel zegt nu, dat de foto’s alleen gepubliceerd zullen worden in verband met deze wedstrijd. Maar dat staat er niet. Er staat echter ook niet dat ze het tot in de eeuwigheid en op welke manier dan ook willen kunnen publiceren. Het zou NRC gesierd hebben, als ze daar wat grenzen in aangegeven zouden hebben. Er zijn namelijk een hoop professionele fotografen die zich zorgen maken om deze wedstrijd. Die liever niet meedoen, omdat ze niet willen dat de foto buiten de wedstrijd om ook gratis gebruikt mag worden. Terwijl ze misschien wel graag mee hadden gedaan om zichzelf even in de kijker te spelen. Een dilemma dus. Als NRC nou iets genuanceerder zou zijn geweest over het gebruik van de foto, zouden er misschien wel nog meer een mooiere foto’s ingezonden worden.

Zorgvuldigere formulering
Zorgvuldigere formuleringen in het algemeen had ik ook wel prettig gevonden. Denk bijvoorbeeld aan dat stukje over het portretrecht en dat je de eigenaar moet zijn van een foto. En wanneer moet die foto nou gemaakt zijn? In 2015 of in de betreffende maand van dat thema zelfs? Iets meer aandacht voor deze voorwaarden had ik wel gepast gevonden. Vooral omdat het een wedstrijd is die in feite een jaar duurt. Er zullen vele inzenders zijn, veel prijswinnaars, veel publicaties.

Tuurlijk, we hebben nadeligere voorwaarden gezien, waarbij de winnaar een ‘publicatie’ kon winnen. Geen prijzen of prijzengeld. Niks, nada noppes. Of waar heel nadrukkelijk wel om overdracht van het auteursrecht werd gevraagd. Dus al met al is het zo slecht niet, maar het had ook zeker beter gekund.