Portretten gebruiken in vlogs, video’s en andere presentaties, mag dat wel? Of: hoe ver mag je daarmee gaan? Als iemand nou bezwaar maakt, wanneer ben je dan verplicht het gezicht te blurren of er op een andere manier uit te halen. In deze video leg ik uit hoe het portretrecht werkt.
Portretrecht ≠ Vetorecht
Ja, ik maak video’s, maar ik edit ze niet. Over het algemeen vind ik het vreselijk om naar mezelf te kijken. Tenzij een selfie goed gelukt is ;).
Zo zijn er veel mensen die liever niet zomaar gefilmd of gefotografeerd worden. Iedereen heeft daar zo een eigen reden voor. Maar dat iemand niet gefilmd of gefotografeerd wil worden, betekent nog niet dat die persoon het publiceren van die beelden echt tegen kan houden.
Geportretteerden hebben namelijk geen vetorecht.
Belangenafweging
Een geportretteerde kan pas wat tegen het publiceren van een portret doen, wanneer de geportretteerde daar een redelijk belang bij heeft.
Dat redelijk belang kan er pas na een belangenafweging zijn. Dat is de afweging tussen het belang van de geportretteerde om niet in zijn/haar privé-leven aangetast te worden en het belang van de publicerende partij; heel vaak de vrijheid van meningsuiting.
Grondrechten
Zowel het recht van de geportretteerde op een privé-leven als het recht op vrijheid van meningsuiting zijn grondrechten. Ze zijn allebei even belangrijk. De een is bij voorbaat niet belangrijker dan de ander.
Het hangt daarom erg van de situatie af, welk recht in dat specifieke geval boven de ander gaat. Daarin moeten veel factoren worden meegewogen.
Portretrecht in Opdracht
Zijn de portretten in opdracht gemaakt? Dan moeten er tussen de maker en de geportretteerde afspraken gemaakt worden. Zonder toestemming van de een, mag de ander het portret niet gebruiken.
Enige uitzondering is wanneer de geportretteerde zelf toestemming geeft aan een tijdschrift of nieuwsblad om een fotoportret te publiceren, mits daar de naam van de maker bij vermeld wordt.
Wil je afspraken maken met een geportretteerde? Laat dan een quitclaim of model release form tekenen, zodat je achteraf geen problemen kunt krijgen met de publicatie.
Portretrecht en #BOOS
Hebben jullie de aflevering van #BOOS gezien waarin ze langsgingen bij een Nijmeegse vastgoedmagnaat, waarbij Tim Hofman door de zoon van deze man werd aangevallen?
Dit zorgde voor een kort geding, maar BNNVARA mocht de aflevering wel uitzenden. Veel mensen hadden namelijk op andere manieren al van het voorval vernomen en vastgoedmagnaat Ton Hendriks had zelf al een interview gegeven aan Quote. Hij zou door de uitzending niet méér in zijn privé-leven worden aangetast en een rechter mag niet te snel vooraf een uitzending verbieden, omdat het dan censuur zou zijn.
Lees het hele verhaal in de blogpost over #BOOS.
