Reclamecode Social Media
Stichting Reclame Code is een zelfregulerend orgaan dat oordeelt over reclame uitingen. De Reclame Code Commissie kan geen sancties uitdelen, maar plaatst reclame uitingen die niet door de keuring komen wel op een soort zwarte lijst op hun website. Vanaf 1 januari 2014 wordt de Reclamecode Social Media (RSM) van kracht waarin regels zijn opgenomen over adverteren op blogs, fora en op social media. Deze code zal onderdel uitmaken van de Nederlandse Reclame Code. Maar welke gevolgen heeft deze nieuwe code voor bloggers en reclame op social media?
Reclamecode Social Media
In deze reclamecode zijn een aantal zaken van belang.
De adverteerder is de partij die vraagt om voor hen reclame te maken.
De verspreider is de partij die werkelijk reclame maakt. Bijvoorbeeld de blogger die een review schrijft of een twitteraar die een product aanprijst.
Vervolgens is er nog de relevante relatie. Niet onbelangrijk, want deze relatie gaat erom of de adverteerder aan de verspreider gevraagd heeft om tegen betaling of ander voordeel reclame te verspreiden. Ander voordeel kan bijvoorbeeld zijn dat de verspreider een product heeft gekregen om er een review over te schrijven. Als iemand uit zichzelf reclame maakt, zonder daar enig voordeel bij te hebben, valt dit buiten de regels van de Reclamecode Social Media (RSM).
Het doet er overigens niet toe of de verspreider een ondernemer is of een bepaald commercieel belang heeft. Enig voordeel is voldoende.
LawStories in je mailbox?
Duidelijk herkenbare reclame
Heel belangrijk is dat de reclame duidelijk herkenbaar is én dat je er bij meldt dat je er enig voordeel door hebt verkregen. Dat eerste is niet nieuw, want dat staat ook al in de wet. De RSM is hier wel duidelijker en concreter over. De reclame moet als zodanig herkenbaar zijn en als de verspreider hier voordeel bij heeft moet dat ook vermeld worden. Dit kun je natuurlijk op meerdere manieren doen.
Een reclame die er uitziet als een klassieke reclame, zoals een advertentie, daar zie je het al aan de opmaak. Daar hoef je niet nog bij te vermelden dat het een reclame is en je er geld, een product of een ander voordeel voor hebt ontvangen. Maar je kent uit de tijdschriften misschien wel de pagina’s die er uitzien als een artikel, maar toch reclame zijn. Dan zie je bovenaan vaak tussen haakjes advertentie of advertorial staan. Daardoor wordt duidelijk dat het om een reclame uiting gaat. Dat is ook de bedoeling op social media, fora en blogs.
Aanbevelingen RSM
De RSM schrijft niet voor hoe je moet aangeven dat er sprake is van reclame, maar doet wel een paar (grappige) aanbevelingen.
Een voorbeeld bij een persoonlijk weblog is bijvoorbeeld dat je onderaan het bericht zet “Het bedrijf/merk X stimuleerde mij tot dit bericht” of Ik ving product X van merk X.
In het geval van een review of themablog stelt RSM voor te melden “Ik ben betaald door merk X voor een review.”
Voor fora geven ze eigenlijk dezelfde voorbeelden, met de uitzondering dat ze er een speciale regel voor vertegenwoordigers en medewerkers van het merk hebben. Melden dat je voor het merk werkt is dan voldoende.
Bovenstaande voorbeelden gelden overigens ook voor Facebook status updates, podcasts, en vlogs. Dat laatste wil zeggen dat je ofwel in het filmpje moet melden dat het een reclame-uiting is of dat je dit ook vermeld in de omschrijving bij bijvoorbeeld YouTube of Vimeo.
Voor twitter stellen ze het volgende voor: #spon voor gesponsord, #paid voor betaald, #sample voor, nou ja, dat dus, #adv voor advertentie (waarom dat niet gewoon #ad is, zoals in Angelsaksische landen al gedaan wordt…) en #prom voor promotend. Mocht je zelf een hashtag bedenken die naar jouw mening de lading beter dekt en waar ook voor iedereen meteen uit blijkt wat het betekent, mag je de natuurlijk ook gebruiken.
Waar mensen de uiting ook zien, overal moet duidelijk zijn dat het hier gaat om reclame.
Verantwoordelijkheid voor adverteerders
Wat ik van veel bloggers begrijp is dat zij wel eens gevraagd worden om een betaalde review te schrijven, zonder te vermelden dat ze er voor betaald worden of het product gratis hebben gekregen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. In de RSM is daarom specifiek verantwoordelijkheid voor de adverteerder opgenomen. Zo moeten zij de verspreider informeren over de inhoud en regels uit de RSM en moeten zij de verspreider juist verplichten zich aan de regels uit wet- en regelgeving en RSM te houden. Dat zou dus betekenen dat je als adverteerder deze informatie bijvoorbeeld met een gratis product mee moet sturen. Dat je niet expliciet om een review of vermelding gevraagd hebt doet aan deze verplichting namelijk niets af.
Het is interessant om te weten wie er verantwoordelijk wordt gehouden voor de uiting, omdat alleen die partij potentieel op de zwarte lijst komt te staan.
Consequenties
Maar wat zijn nu de consequenties wanneer de regels niet nageleefd worden? Zoals gezegd is de Reclame Code Commissie een zelfregulerend orgaan. Zij kunnen geen boetes opleggen of via een omweg de reclame laten verwijderen. Zij kunnen alleen de reclame toetsen en een verantwoordelijke aanwijzen. Zij vragen dan of er maatregelen getroffen zullen worden, zoals het verwijderen/stoppen van de uiting of het aanpassen ervan. Geef je op die vraag geen antwoord of zeg je het niet aan te zullen passen, dan plaatsen ze je openbaar op de zwarte lijst. Zoals je daar kunt zien conformeren de meeste partijen zich wel aan de uitspraak van de Reclame Code Commissie. Je ziet er overigens ook dat ze ook kleine partijen aanpakken.
Buiten de Reclame Code Commissie bestaat er natuurlijk ook nog de gang naar de rechter. Dat kost echter veel meer geld. Dit zal dus minder vaak voorkomen.
Hoe mag ik adverteren op mijn blog?
Lees ook:
– Betaalde blogs en Google voeren oorlog
– Eerlijke blog of reclame?
– Regels in de marketing
– De wet voor bloggers
– De wet voor nieuwsbrieven
