Snapchat modellen willen geld voor hun portret
Nadat Snapchat een soort Facebook-achtige rechtszaak tussen de twee co-founders heeft weten te ontwijken door te schikken, worden ze nu gesued door twee van hun ‘modellen’. Ze werkten in 2011 mee aan het, toen nog, kleine en onbekende snapchat. Gratis. Nu willen ze geld.
Snapchat was een studieproject
Snapchat heette in 2011 nog Picaboo en zou een ‘class project’ zijn geweest. Twee meiden werden gevraagd of ze voor deze iPhone app model wilden staan. Er werden foto’s gemaakt.
Later ontvingen ze een modelvrijwaringsverklaring. Ze tekenden voor gebruik van de foto’s, exclusief om de Picaboo app voor de iPhone te promoten. Bovendien stond in dat document dat ze begrepen dat ze nu en later geen financiële vergoedingen zouden ontvangen. Expliciet wordt nog aangegeven dat ze geen controle zullen hebben over het gebruik van de foto’s en dat ze beloven geen schadevergoedingen te vorderen voor het gebruik van hun portretten.
LawStories in je mailbox?
Snapchat sletten
De app veranderde van naam en werd populair. De app is bovendien inmiddels ook beschikbaar voor Android. Daar hebben ze hun toestemming nooit voor gegeven.
Maar erger is misschien nog, de manier waarop Snapchat wordt gebruikt en zoals de app in het nieuws is gekomen. De meiden worden daardoor in Google gevonden als er gezocht wordt op ‘snapchat slut’ en staan dan tussen een hoop pornofoto’s. De reputatie van de app is er ook niet beter op geworden. Het wordt inmiddels gezien als een ‘sexting’ app. Dat is natuurlijk niet de associatie die zij wensten of die zij in gedachten hadden toen ze toestemming gaven om de foto’s te gebruiken. Konden ze dit gebruik voorzien?
Nu willen ze alsnog geld
Snapchat is een enorm succesvolle app voor het delen van foto’s. Snapchat is inmiddels 10 miljard dollar waard. Volgens de meisjes hebben hun portretten daar aan bijgedragen, omdat zij de ‘gezichten’ van de app zijn geworden. Volgens de modellen zouden de foto’s ook voor meer en bredere doelen gebruikt zijn, dan waar ze voor getekend hebben. Allemaal redenen waarom ze recht zouden hebben op een vergoeding.
Daar hebben ze zelf overigens geen nummer op geplakt, maar moet volgens hen uit de rechtszaak blijken. Ze willen vergoed worden voor het verlies in waarde van hun foto’s en portretten, ze willen een deel van de winst die Snapchat heeft gemaakt, ze willen gecompenseerd worden voor emotionele schade en verder uiteraard punitive damages en vergoeding van de (buiten)gerechtelijke kosten etcetera.
Portretrecht in Nederland
Hoe het portretrecht in de VS werkt weet ik niet precies. Daarom kan ik slecht beoordelen of ze kans maken met deze rechtszaak.
In Nederland is het in elk geval zo dat eenmaal gegeven toestemming voor gebruik van een foto, niet meer teruggenomen kan worden. Spijtoptanten hebben dus pech.
Als er een modelvrijwaringsverklaring is getekend, moet deze wel goed geformuleerd zijn om te kunnen bepalen waar de portretten voor gebruikt mogen worden. Zo’n getekend formulier, is namelijk simpelweg een overeenkomst. Een te algemene formulering wil daarom niet per definitie zeggen dat er een zeer brede toestemming is gegeven. Soms komt het neer op de ‘bedoeling van partijen’. Ofwel: wat mocht het model redelijkerwijs verwachten?
Als je toestemming geeft voor een ‘class project’ app waarmee foto’s gedeeld kunnen worden, waarbij specifiek is aangegeven dat het alleen voor de iPhone is, hoef je natuurlijk niet te verwachten dat het een grote, goedlopende, commerciële app wordt, die ook voor android wordt uitgebracht en die niet gebruikt wordt voor het delen van onschuldige foto’s, maar juist voor gevoeligere foto’s. De knappe meisjes worden daardoor in verband gebracht met seks en sexting, terwijl ze dat niet hadden hoeven verwachten toen ze tekenden. Wellicht dat ze daardoor bezwaar kunnen maken tegen het gebruik van de foto’s voor de promotie van de android app. Snapchat is echter niet verantwoordelijk voor het gebruik door derden. Zij hebben er zelf geen ‘sexting’ app van gemaakt. Zo promoten ze het ook niet. Derden hebben dat er van gemaakt.
Omdat ze getekend hebben voor het gebruik van de foto’s voor de iPhone app, met daarbij expliciet vermeld dat ze er geen vergoeding voor zullen krijgen, denk ik niet dat ze, ondanks het onverwachte succes, alsnog een vergoeding moeten krijgen voor het gebruik van de foto. Hooguit een kleine schadevergoeding voor het gebruik van de foto’s ter promotie van de android app, maar dat zal in Nederland nooit groot zijn.
Oploskoffie zonder snapchat werkt beter
Lees meer over portretrecht:
– De basis van het Portretrecht
– Kan een model nog onder een model release form uit?
– Auteursrecht, Portretrecht en Openbaarmaking door een Hyperlink