Sinterklaas maakt inbreuk op foto’s eigen intocht
Sinterklaas moet €18.000,- betalen voor foto’s van de intocht, kopte RTL nieuws. Dat is niet helemaal waar. Als je hun berekening er op na wil laten, kom je eerder op €26.000,- uit. In werkelijkheid, zijn dit vooral proceskosten.
Behalve deze hoge bedragen, was het een interessant arrest van het hof in Den Haag, vooral ook als het gaat om auteursrecht, maar daarover lees je meer in het volledige artikel op De Leestafel.
Inbreuk op 5 foto’s
Een fotograaf maakte in 2015 en 2016 foto’s van de intocht van Sinterklaas in Zuidland. Deze foto’s werden gepubliceerd op de website van de gemeente en later ook op die van de plaatselijke krant. Telkens met naamsvermelding van de fotograaf of de handelsnaam van diens eenmanszaak.
Sinterklaas en zijn Piet (vader en zoon) spelen altijd mee in de intocht van Zuidland en verhuren zichzelf vervolgens ook nog zo’n 10-15 keer per jaar, tegen onkosten. Ze hebben een website, Facebookpagina en plaatsen advertenties op Marktplaats. Hier gebruikten zij in 2018 in totaal acht foto’s.
De fotograaf vond dat er acht van zijn foto’s waren gebruikt. Uiteindelijk komt vast te staan dat het er vijf waren. Van de andere drie komt het niet voldoende vast te staan. De foto’s worden soms op de op alle drie de kanalen tegelijk gebruikt. Overal zonder naamsvermelding.
LawStories in je mailbox?
Schadevergoeding
Voor de vijf foto’s wordt uiteindelijk een schadevergoeding van €1.125,- toegekend. Gebaseerd op de tarieven van FotoAnoniem uit 2019, ondanks dat de foto’s in 2018 werden gebruikt.
De fotograaf eiste oorspronkelijk in totaal €4000,- voor het onrechtmatig gebruik van acht foto’s, zonder naamsvermelding. Hij baseerde de schade op de tarieven van FotoAnoniem uit 2015, die in 2018 nog golden.
Proceskosten
De ophef en de kop van RTL Nieuws gaan eigenlijk met name over de proceskosten.
In eerste aanleg, bij de kantonrechter, won Sinterklaas nog. Zijn proceskosten waren toen €8000,- of meer. De veroordeling in de proceskosten kan echter nooit hoger zijn in eenvoudige zaken.
De fotograaf ging in hoger beroep en won daar. Dat betekende ook dat Sinterklaas de proceskosten van de fotograaf moet betalen. Deze zijn voor de twee procedures gezamenlijk €8.823,30.
Geen zeer eenvoudige zaak?
Sinds de nieuwe indicatietarieven uit 2017 van de rechtspraak, wordt bijna elke zaak over auteursrecht aangemerkt als ‘zeer eenvoudig’. Er worden dan geen volledige proceskosten (met een plafond) meer toegekend, maar alleen het liquidatietarief dat mede afhankelijk is van de hoogte van de vordering. Daardoor is procederen vaak niet rendabel.
Om die reden heb ik de cursus Stop de Auteursrechtdief gemaakt, zodat je als fotograaf ook zonder hulp van een jurist en dus zonder die hoge proceskosten, een inbreukmaker kunt aanspreken en schadevergoeding kunt verhalen.
Het is dus opvallend dat het nu een keer niet meteen als zeer eenvoudige zaak is weggezet. Dat is wellicht ook waarom deze rechtszaak opeens de aandacht trok van RTL.
Wat waren de kosten voor Sinterklaas?
Sinterklaas moet dus de proceskosten van de fotograaf betalen. Tel je daar de schadevergoeding en de proceskosten van Sinterklaas in eerste aanleg bij op, dan kom je inderdaad op ongeveer €18.000,- uit.
Maar niet meegerekend zijn dan de proceskosten, dus de vergoeding die Sinterklaas aan zijn advocaat moest betalen, voor het hoger beroep. Als dat bij de kantonrechter al €8000,- was, is de kans groot dat dit in hoger beroep ook ongeveer dit bedrag was. Dan kom ik voor de totale kosten uit op zo’n €26.000,-.
Bedenk dan even dat de fotograaf oorspronkelijk ‘slechts’ een schadevergoeding van €4000,- vorderde, waar wellicht nog over te onderhandelen zou zijn geweest.
Portretrecht van Sinterklaas
“Maar is er dan geen inbreuk gemaakt op het portretrecht van Sinterklaas?” Die vraag kreeg ik per mail en zag ik ook op Twitter terugkomen. Het is ook een beetje teruggekomen in het arrest.
Maar nee, helaas kan hier geen beroep op worden gedaan. Dat je op de foto bent gezet, geeft je nog geen recht op die foto, laat staan dat je hem mag publiceren. Dat is alleen zo als de portretten ook in jouw opdracht zijn gemaakt.
Vervolgens mogen foto’s, zeker bij zo’n openbaar evenement, meestal wel gemaakt worden. Daar ligt het portretrechtelijke probleem meestal niet. Wel bij de publicatie. De foto’s zijn gepubliceerd door de gemeente en de plaatselijke krant. Daar heeft de fotograaf dus niets mee te maken. Daar zou je een aparte procedure voor moeten voeren. Daarin zou vervolgens een belangenafweging gemaakt worden, die Sinterklaas in dit geval hoogstwaarschijnlijk zou verliezen, omdat de foto’s zijn gepubliceerd in de context van de intocht.