RUMAG.STEELT.AUTEURSRECHT?

Te eenvoudig = geen auteursrecht

Is de tekst van RUMAG erg origineel? Nee. Komt de tekst al vaker voor? Ja. ‘

Het ‘probleem’ is hier vooral dat ‘Sorry, ik luister niet’, al heel normaal Nederlands is. Het is dus te banaal en triviaal om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen. Het is geen oorspronkelijk werk en geeft geen uiting aan enige creatieve geest.

Niet beschermd door het auteursrecht dus. Dat betekent dat RUMAG deze tekst gewoon mag gebruiken. Ook zonder naam- of bronvermelding. Niemand anders heeft immers het auteursrecht.

Rumagnietstelen, steelt zelf

Nu probeert Rumagnietstelen RUMAG erop te wijzen dat ze inbreuk maken op auteursrecht. Of in elk geval dat ze niet origineel zijn. Dat doen ze door de afbeeldingen van RUMAG over te nemen en een screenshot van het origineel te tonen. Mag dat dan wel?

Allereerst maken ze dus een screenshot of downloaden een afbeelding. Dat is een verveelvoudiging. Vervolgens publiceren ze het weer op social media. Dat is een openbaarmaking. Dat is dus een inbreuk op auteursrecht.

Er is geen sprake van een schending van de persoonlijkheidsrechten, omdat in elk geval RUMAG duidelijk vermeld wordt. Niet in elk screenshot is even duidelijk wie de maker van het ‘oorspronkelijke’ werk dan is.

Maar wacht, kan het citaatrecht geen uitkomst bieden?

Er moet dan sprake zijn van een gerechtvaardigd doel. Aankondiging, beoordeling, polemiek, wetenschappelijke verhandeling of vergelijkbaar doel. Lijkt me op zich geen probleem. Ze bespreken er de inbreuken mee of beoordelen de originaliteit.

Je mag alleen citeren als het werk al rechtmatig openbaar is gemaakt. Er worden alleen teksten en afbeeldingen geciteerd die al door RUMAG zelf openbaar zijn gemaakt, dus aan dat vereiste is ook voldaan.

Vervolgens mag er niet teveel geciteerd worden. Het citeren moet redelijkerwijs geoorloofd zijn en het aantal en de omvang moeten door het te bereiken doel zijn gerechtvaardigd. Het doel is beoordelen. Maar meer dan twee afbeeldingen tonen doen ze niet. Een echte beoordeling vindt niet plaats. Bovendien wordt altijd eerst de afbeelding van RUMAG getoond. Er is weinig tekst en toelichting. Men moet maar begrijpen dat het weer om jatwerk gaat, omdat dat het doel is van het account als geheel. En juist door het elke keer weer te tonen, wordt de omvang te groot. Rumagnietstelen komt deze drempel dus niet zomaar over. In elk geval lang niet voor elke post.

Verder moet aan alle persoonlijkheidseisen voldaan zijn en moet, waar mogelijk, de naam- en bron vermeld worden. Daar voldoen de accounts van Rumagnietstelen dan juist weer wel aan.

Welk font gebruikt RUMAG?

Ik was benieuwd welk font of lettertype RUMAG gebruikt. Als ik zou weten welke het is en ik die gratis of voor weinig kon downloaden, dan kon ik die mooi gebruiken voor een paar social media uitingen.

Dus deed ik een ‘inspect element’ en zag dat ze het font een eigen naam hadden gegeven. Het blijkt echter Alternate Gothic Std No.2 te zijn. Oorspronkelijk gemaakt en aangeboden door een partij dat door MyFont is gekocht. Daar wordt overigens alleen een web- en desktoplicentie aangeboden. Dus voor enkel digitaal gebruik en eventueel nog het printen van documenten, maar meer niet.

Adobe lijkt hetzelfde font ook aan te bieden, waarbij het vervolgens wel geschikt is voor printwerk, zoals de producten die RUMAG te koop aanbiedt.

Mocht je dus zelf hetzelfde font willen gebruiken, met andere teksten en misschien een tikje andere opmaak, in elk geval zonder de naam RUMAG te gebruiken, dan mag dat!

Wijnen, wijnen, wijnen

Wijnen is natuurlijk een gewoon woord. Sterker nog, veel wijnhandels hebben het in hun naam verwerkt zitten. Zo zijn er dus ook vele merken ingeschreven, waarin het woord wijnen voorkomt.

Ook bestaat het Benelux woordmerk HALF 12, WIJ GAAN WIJNEN, WIJNEN, WIJNEN, ingeschreven voor onder meer kleding, wijn en reclame.

Dat betekent dat deze zin in elk geval niet door anderen gebruikt mag worden, voor dezelfde waren en diensten. Dus RUMAG mag deze zin niet afdrukken op kleding en wijnflessen.

RUMAG gebruikt welk enkel het laatste deel. Wijnen, wijnen, wijnen. Juist voor kleding en wijn. Is dat een probleem? Het is niet exact hetzelfde merk. De laatste drie woorden, juist als drie bij elkaar, zijn wel het bekendste onderdeel van het merk. Maar het merk is duidelijk veel meer dan dat. Als we al zouden kunnen zeggen dat het een zogenaamd ‘overeenstemmend teken’ is, kan er pas sprake zijn van een inbreuk als door het gebruik verwarringsgevaar ontstaat bij het publiek. Kunnen mensen dus denken dat de producten van RUMAG met WIJNEN.WIJNEN.WIJNEN. erop, eigenlijk bij de familie Meiland vandaan komen?

Inbreuk op merk JOEJOE

Radio DJ Bram Krikke heeft in 2018 het merk JOEJOE laten registreren als Benelux woordmerk voor onder meer sierraden, tassen en lederwaren en kleding.

RUMAG heeft kledingstukken verkocht met JOE.JOE. erop. Het enige verschil zijn dus de puntjes.

Volgens het merkenrecht moet je, om te bepalen of een merk overeenstemt met het gebruikte ‘teken’, zoals hier dus door RUMAG, op drie zaken letten:

• auditieve overeenstemming – klinkt het hetzelfde?
• visuele overeenstemming – ziet het er hetzelfde uit?
• begripsmatige overeenstemming – betekent het hetzelfde?

JOEJOE, met of zonder puntjes ertussen, klinkt natuurlijk hetzelfde. De puntjes ertussen zetten maakt het visueel ook niet opeens heel erg anders, waardoor we ook daarvan mogen zeggen dat het overeenstemmend is. En de betekenis is ook hetzelfde.

Vervolgens wordt het dus ook nog eens voor dezelfde waren, dezelfde producten gebruikt: kleding.

Makkelijker wordt het niet om een inbreuk vast te stellen.

RUMAG heeft de kleding inmiddels uit de webshop gehaald, maar Google is gelukkig onze beste vriend, zodat jullie ook zelf kunnen oordelen. Ik gebruik de afbeelding hier dus als citaat, voor het geval je je afvroeg of dit dan wel mocht.

Geen auteursrecht op stijl

Een klein Rotterdams kledingmerk, genaamd ZeroTen City heeft de aanval geopend op het Amsterdamse RUMAG door een RUMAG-achtige kledinglijn aan te kondigen.

Nou ja, een 1-april grap vermoedelijk, maar van mij mogen ze het maken hoor.

Je weet misschien wel dat er altijd al een soort fittie is tussen 010 en 020. Nou, daar pakken deze jongens mooi op door.

De teksten GRIJS.GEBIED en SOMTHING.SOMETHING. zijn uitgesproken door Thijs van der Heide in het Fontys ‘Denk Groter Debat’ met RUMAG.

De overige teksten zijn door ZeroTen City zelf bedacht, lijkt het.

Op ‘grijs gebied’ en ‘somthing, something’, rust uiteraard geen auteursrecht. Daar is het veel te banaal en triviaal voor. Ondanks dat we de teksten nu misschien linken aan Thijs van der Heide en/of RUMAG.

Wat overblijft is de stijl. Een zelfde (soort) lettertype en gewoon de punten ertussen.

Auteursrecht krijg je op een specifiek werk en niet op een stijl of een idee. Dat betekent dat elke tekst van ZeroTen City voldoende moet afwijken van teksten van RUMAG waar wel auteursrecht op rust en waarvan RUMAG de auteursrechthebbende is. Ook daar is geen sprake van.

Kortom, behalve een toffe 1-april grap, zouden ze dit best uit mogen voeren. Wil ik die GRIJS.GEBIED trui wel.

Moraal vs Recht

Natuurlijk kun je nog steeds vanalles vinden van RUMAG en van Rumagnietstelen. Ik heb met deze video en blogpost alleen juridische duiding willen geven. Dat staat dus volledig los van wat je moreel van deze situatie vindt of kunt vinden.