Op een beurs staan. Alsof het huren van een standruimte al niet duur genoeg is, heb je vaak ook nog standbouw nodig. Iemand die het ontwerpt, een bedrijf dat het produceert en levert en dan moet het nog opgebouwd worden ook. Kan goed in de papieren lopen. Maar ach, als je een stand meerdere malen kunt gebruiken, is het de investering misschien wel waard. Zo vond zeevaartbedrijf Sevenstar een bedrijf dat standbouw in de vorm van een schip kon ontwerpen en leveren. Na overeenkomst, met algemene voorwaarden, ging Imaging You aan de slag. Ze ontwierpen standbouw die er uit zou zien als schip, leverde daarvoor de materialen en hielpen met opbouwen. Tot Sevenstar, na ruim 25 beurzen, de overeenkomst met Imaging You opzegde en in het vervolg op een andere manier de opbouw van de stand zou regelen. Mocht Sevenstar het ontwerp van het schip nog wel gebruiken?
Auteursrecht beschermd via Algemene Voorwaarden
Toen Sevenstar de overeenkomst met Imaging You beëindigde, was er nog geen vuiltje aan de lucht. Er werden zelfs vriendelijk succeswensen uitgesproken.
In de algemene voorwaarden had Imaging You echter wel wat over algemene voorwaarden opgenomen:
Ontwerpen, tekeningen, technische beschrijvingen e.d. (…) blijven de uitsluitende eigendom van [Imaging You rb.] ook al zijn daarvoor kosten in rekening gebracht. Zij mogen zonder toestemming niet door de koper gebruikt, gekopieerd, vermenigvuldigd, doorgegeven aan of ter kennis gebracht worden van derden. (…).
Imaging You verwijst naar deze voorwaarden. Sevenstar zou alleen de producten hebben gekocht en niet het ontwerp. Dat zou dus nog extra blijken uit de voorwaarden. Beide partijen zijn het er ook wel over eens dat het auteursrecht op het ontwerp van Imaging You is. Sevenstar zegt echter wel een gebruiksrecht te hebben gekregen. Wat heb je immers aan de materialen als je daarmee het ontwerp niet mag uitvoeren?
Niet alleen de tekst van de overeenkomst
De rechter gaat vervolgens ‘Haviltexen’ en zegt dat niet alleen de taalkundige uitleg van het contract van belang is, maar ook de zin die partijen redelijkerwijs aan de bepaling mochten toekennen en dus welke verwachtingen partijen redelijkerwijs mochten hebben.
Eigenlijk zegt de rechter daar: je kunt wel een algemene bepaling in je algemene voorwaarden opnemen, maar deze moet in de verschillende gevallen weer verschillend geïnterpreteerd worden. Je kunt dus beter specifieker zijn in de overeenkomst, zodat de bedoeling daaruit duidelijk zal blijken en niet meer zo afhankelijk van de omstandigheden geïnterpreteerd hoeft te worden.
Ontwerp bedoeld voor herhaaldelijke standbouw
De rechter vind het belangrijk dat Sevenstar juist met Imaging You in zee is gegaan, vanwege het ontwerp dat lijkt op een schip. Bovendien zijn de materialen aangeschaft met de bedoeling dit ontwerp vaker op beurzen op te bouwen. Er zijn zelfs speciale elementen gemaakt voor dit ontwerp, terwijl met de overige onderdelen ook een andere stand opgebouwd zou kunnen worden. Bovendien heeft Imaging You nooit een vergoeding gerekend voor het gebruik van het ontwerp in de 25 keer dat Imaging You de stand ook heeft opgebouwd voor Sevenstar. Ze hebben ook niet op een andere manier aangegeven dat zo’n vergoeding vereist was. Zelfs niet nadat de overeenkomst beëindigd was.
De rechter vindt daarom gezien bovenstaande, dat er door Imaging You een gebruiksrecht is gegeven om de stand meerdere malen op te bouwen, zonder dat daarvoor nadere toestemming of vergoeding voor nodig is.
Hoe voorkom je dit probleem?
Imaging You was al goed op dreef door in de algemene voorwaarden een bepaling op te nemen over het auteursrecht. Lastig was alleen dat deze bepaling heel algemeen was. Het helpt wel tegen klanten die vervolgens een bepaald ontwerp door een ander bedrijf zouden hebben laten bouwen. Dit geval was anders, omdat Sevenstar bij Imaging You alle materialen gekocht had om deze specifieke stand, volgens het ontwerp van Imaging You, te bouwen. Bij standbouw is het de bedoeling dat de stand vaker gebouwd zal worden. Daarbij is ook nog van belang dat Imaging You nooit een vergoeding heeft gevraagd voor het gebruik van het ontwerp, alleen voor het opbouwen ervan. Kennelijk mocht het ontwerp dus zonder vergoeding gebruikt worden.
Imaging You had daarom bij de levering van de producten moeten melden dat de stand alleen met toestemming van Imaging You volgens hun ontwerp opgebouwd had mogen worden.
Ze hadden dus niet moeten vertrouwen op hun algemene voorwaarden, maar in hun contract de auteursrechtbepaling moeten aanpassen op dit specifieke geval.
