Fan art. Het namaken van werk van een auteur, maker, artiest of hoe je het ook wil noemen, waar je fan van bent. Of je er zeer door laten inspireren. Wist je dat Fifty Shades of Grey eigenlijk ook fan art is? Maar dan de vraag: is alle fan art toegestaan?
Privékopie voor eigen oefening studie of gebruik
Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker om zijn werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Om een werk van een ander openbaar te mogen maken of te verveelvoudigen heb je dus toestemming van de maker voor nodig. Tenzij de wet al zorgt voor een uitzondering. Zo’n uitzondering is bijvoorbeeld de privékopie. Je mag dan een werk wel verveelvoudigen (kopiëren) voor ‘eigen oefening studie of gebruik’, maar je mag het dus niet openbaar maken (publiceren, delen met anderen).
Inspiratie mag, kopiëren niet
Fan art is er in vele vormen en maten.
Fifty Shades of Grey is bijvoorbeeld gebaseerd op Twilight. Althans, karakters daaruit zijn gebruikt om dit verhaal te maken. Het borduurt voort op wat er al was, maar is een heel nieuw verhaal. Het is daarmee vooral eigen creativiteit, waarin weinig van het oorspronkelijke Twilight nog te herkennen is. Dat mag. Het mag gemaakt én verspreid worden.
Daarnaast is er fan art waarbij mensen niet zozeer hun eigen creativiteit inzetten, maar vooral namaken wat er al is. Ze schilderen bijvoorbeeld een still uit een serie na of maken een collage van alles wat ze uit de media verzameld hebben. Het oorspronkelijke werk is dan nog te herkennen. Voor ‘eigen oefening, studie of gebruik’ mag het wel gemaakt worden. Het openbaar maken mag niet, omdat wat er gemaakt is, een verveelvoudiging is van het oorspronkelijke werk. Die verveelvoudiging mag je alleen voor jezelf maken en niet verder verspreiden. Dus ook niet delen op Facebook.
Fan art binnen de grenzen
Fan art hoeft dus geen probleem te zijn, zolang het maar binnen de grenzen blijft.
In sommige gevallen kan zelfs het citaatrecht nog uitkomst bieden. Wellicht kan ook de parodie-exceptie een uitkomst bieden.
Meer weten over kopiëren en delen?
