Voor een bedrijf moet je altijd een rechtsvorm kiezen. Elke rechtsvorm heeft natuurlijk juridische en financiële/fiscale consequenties. Hoe kies je de juiste rechtsvorm? In dit artikel geef ik je graag de belangrijkste overwegingen en rechtsvormen mee.
Waar moet je rekening mee houden bij de keuze?
Bij het kiezen van de juiste rechtsvorm zijn vooral twee onderdelen interessant:
- Juridische consequenties en mogelijkheden
- Kosten en fiscale verplichtingen
Een eenmanszaak is bijvoorbeeld snel opgericht, heb je geen overeenkomsten of een notaris voor nodig en kosten zijn daarmee ook laag. Aan de andere kant betaal je inkomstenbelasting over de winst en ben je altijd persoonlijk aansprakelijk, mocht er iets misgaan.
Personeel
Voor elke rechtsvorm mag je medewerkers in dienst nemen of stagiaires inschakelen en uiteraard mag je in alle gevallen samenwerken met andere ondernemers.
Waar je rekening mee moet houden is de aansprakelijkheid. In het geval van een eenmanszaak, VOF of maatschap, kun je uiteindelijk als privépersoon aansprakelijk worden gehouden voor fouten die je medewerkers hebben gemaakt.
Stel dat je medewerker een dure fout heeft gemaakt, geld heeft uitgegeven dat niet uitgegeven had mogen worden of een fout heeft gemaakt waardoor een klant veel schade heeft geleden en dat nu op jouw bedrijf gaat verhalen, maar jouw bedrijf kan dat niet betalen, dan kan jouw klant jou vervolgens persoonlijk aansprakelijk stellen. Dat betekent dat je vanuit je privévermogen moet gaan betalen. Dit is dus ook iets om rekening mee te houden wanneer je bijvoorbeeld gaat trouwen of een samenlevingscontract of partnerschap sluit.
Samenwerken
Wil je samenwerken met andere ondernemers en dat niet tijdelijk doen? Dan kan een VOF coöperatie of een maatschap een goed idee zijn. Belangrijk is vooral dat je goede onderlinge afspraken maakt over het verdelen van werk, kosten en winst.
Met name in het geval van de VOF en de maatschap zijn alle deelnemende ondernemers uiteindelijk weer persoonlijk aansprakelijk voor het geval het mis gaat. Ieder moet uiteindelijk ook persoonlijk nog voor het eigen deel belastingaangifte doen in de vorm van inkomstenbelasting.
Voordeel is dat je wel als één bedrijf naar buiten kunt treden. Dat maakt het handelen met derden gemakkelijker. Bovendien zal in het geval van problemen altijd eerst het bedrijf aangesproken worden en daarna pas personen individueel.
Wil je helemaal niet meer persoonlijk aansprakelijk zijn? Dan kun je een besloten vennootschap, ofwel een BV oprichten. Hiervoor is een notariële akte nodig. Over de winst moet uiteindelijk vennootschapsbelasting betaald worden. Je kunt vervolgens zelf bij de BV in dienst gaan. De BV moet vervolgens ook bestuurd worden. Gaat er iets mis, dan wordt eerst de BV aangesproken. Pas als deze daardoor failliet gaat en de fout de verantwoordelijkheid was van het bestuur van de BV, kan een bestuurder worden aangesproken in het privévermogen. Veel ondernemers kiezen voor nog een tussenstap, waarbij ze een eigen BV hebben en die BV de bestuurder laten worden van de BV die feitelijk het werk uitvoert. Gaat de ene BV, ook wel de werkmaatschappij genoemd, failliet, worden eerst nog de besturende BV’s (de holding) aangesproken. Pas als die ook failliet gaat, kom je uit bij de bestuurders van die holding BV’s.
Financieel en fiscaal
Naast de juridische risico’s, speelt natuurlijk ook het financiële plaatje een rol.
Met een VOF of een maatschap, kun je goed onderlinge kosten verdelen, zonder dat er over en weer gefactureerd zou hoeven worden. Bij een lage winst is het bovendien fiscaal voordelig, omdat er alleen maar inkomstenbelasting betaald hoeft te worden, net zoals dat bij een eenmanszaak gaat.
Gaat de winst richting de €150.000,- of daaroverheen, dan wordt een BV opeens een stuk interessanter, omdat je dan geen inkomstenbelasting meer betaalt, maar vennootschapsbelasting. Natuurlijk betaal je wel nog inkomstenbelasting over het loon en dividendbelasting over eventueel uitgekeerd dividend. De kosten voor een accountant en de verplichte jaarrekening verdien je hiermee ook al snel terug. Die jaarrekening moet overigens gepubliceerd worden bij de KvK. Dat betekent dat iedereen zo kan opvragen hoe jouw onderneming erbij staat. Kan natuurlijk ook een leuke hobby zijn om eens te kijken hoe het bij je concurrenten gaat.
Eenmanszaak
Toch even wat extra aandacht voor de eenmanszaak. Daar zijn er namelijk verreweg de meeste van in Nederland. De eenmanszaak is niet specifiek in de wet geregeld. Je bent dan namelijk eigenlijk een persoon ‘in uitoefening van beroep of bedrijf’. Daar bestaan vooral belastingregels voor, maar verder handel je met name als privépersoon. In de juridische literatuur noemen we dit de eenmanszaak.
De zzp’er en freelancer zijn meestal ook eenmanszaken. Al kan een BV ook gewoon opgericht worden door één persoon en gerund worden zonder personeel in dienst te nemen.
Een eenmanszaak kan gewoon personeel in dienst nemen. Veel eenmanszaken hebben dat ook. De regels voor personeel en stagiaires zijn voor eenmanszaken ook niet anders dan voor andere rechtsvormen. Het enige nadeel is dus vooral die aansprakelijkheid.
Wil je hier nog meer over lezen? Bestel dan mijn boek Écht ondernemen, bemoei je met je eigen zaak.
