Steeds meer duiken ze op. Samenvattingen van school- en studieboeken of van andere non-fictie. Handig, natuurlijk. Vooral als je niet veel tijd hebt om te lezen, maar wel graag de informatie krijgt. Natuurlijk kunnen auteurs zelf samenvattingen schrijven of laten schrijven en uiteraard mag je voor je eigen gebruik samenvattingen schrijven. Het was zelfs mijn methode om te leren op de middelbare school: Een keer een samenvatting schrijven was vaak al genoeg. Maar mag je ook samenvattingen schrijven en deze vervolgens verkopen?
Auteursrecht op Samenvattingen
Schrijf jij in eigen woorden een samenvatting, maak je daarmee een nieuw werk. Jij krijgt dus het auteursrecht op jouw samenvatting. Klaar, nu heb je het antwoord, toch?
Soms is een samenvatting een inbreuk op auteursrecht
Een samenvatting is een bewerking van het oorspronkelijke werk. Het is een verveelvoudiging en juist dat is een van de verbodsrechten die een auteur heeft. Als in de samenvatting te veel auteursrechtelijk beschermde elementen van het oorspronkelijke werk zijn overgenomen, is de samenvatting een inbreuk op het auteursrecht.
Mag je samenvattingen schrijven?
Uiteraard mag je voor jezelf samenvattingen schrijven. Maar de samenvatting verspreiden of verkopen mag alleen als je geen inbreuk maakt op auteursrecht. Kijk dus uit met het overnemen, citeren of parafraseren van stukken tekst uit het oorspronkelijke werk. Wil je iets overnemen uit het boek, volg dan de regels van het citaatrecht.
Citeren en Parafraseren
Door te citeren of parafraseren neem je stukjes tekst uit het oorspronkelijke werk over, zonder inbreuk te maken op het auteursrecht. Uiteraard mag je in een samenvatting ook citeren of parafraseren. Let wel op dat er voldoende eigen tekst en eigen woorden aanwezig zijn en de samenvatting niet een grote bundel citaten wordt.
Feiten overnemen
Op feiten rust geen auteursrecht. Ze zijn immers niet creatief. Feiten mag je daarom altijd overnemen. De manier waarop zo’n feit gepresenteerd wordt echter niet altijd. Juist daarin zit vaak de creativiteit en de scheppende arbeid, die zorgt voor bescherming door het auteursrecht.
Juiste bronvermelding
Maak je gebruik van citaten of parafrases, zorg dan wel voor correcte naam- en bronvermelding. Natuurlijk heb je al aangegeven van welk boek van welke schrijver je de samenvatting hebt geschreven, maar er is nog een verschil tussen jouw interpretatie en letterlijk overgenomen tekst. Zorg daarom dat voor de lezer duidelijk is wat jouw interpretatie is en wanneer je teksten hebt overgenomen.
Auteursrecht en Plagiaat
Plagiaat is een breder begrip dan het auteursrecht. Plagiaat wordt vooral in de wetenschap gebruikt. In de wetenschap zijn de eisen voor naam- en bronvermelding hoger dan volgens het auteursrecht en citaatrecht. Het kan dus zijn dat je wel plagiaat pleegt, maar geen inbreuk maakt op auteursrecht.
Maar eh, mag ik samenvattingen nou verkopen?
Ja. Zolang je de samenvatting in eigen woorden hebt geschreven en er geen sprake is van een inbreuk op auteursrecht, mag je de samenvattingen verkopen. Handeltje beginnen?
