Taylor Swift is boos op Apple. Om de nieuwe dienst Apple Music (vergelijkbaar met Spotify) te promoten, geeft Apple 3 maanden gratis toegang tot de nieuwe muziekdienst. Genereus van Apple, niet? Ware het niet dat de artiesten in die maanden ook geen vergoeding krijgen voor de muziek die via Apple Music geluisterd wordt. Vele (zelfstandige) artiesten waren er boos over. Pas toen Taylor Swift hier openlijk over klaagde op haar blog en zei haar nieuwe album daarom niet bij Apple Music onder te brengen, is Apple gezwicht. Nu wordt Taylor door een fotograaf beschuldigd hypocriet te zijn, omdat zij de auteursrechten van fotografen zou beperken. Heeft Taylor dan meer recht op auteursrecht dan anderen?
Taylor Swift beschermt haar Auteursrechten goed
Taylor Swift weet goed wat haar auteursrechten waard zijn en beschermt ze goed. Verstandig ook, want als het aantal inbreuken te groot is, is er geen houden meer aan. Het aanpakken gaat langzamer dan er nieuwe inbreuken bij komen.
Zo werden veel Etsy verkopers gemaand producten met Taylor Swift erop of met stukjes van haar songteksten erop, te verwijderen en te stoppen met de verkoop ervan. De artikelen zouden inbreuk maken op auteursrecht en/of merkrecht van Taylor.
Taylor Swift beperkt de rechten van fotografen
Zo goed als Taylor Swift haar auteursrechten en merkrechten beschermt, zo goed probeert ze ook haar imago te beschermen. Dat doet ze onder meer door publicatierechten te beperken.
Niet iedereen mag fotograferen tijdens een concert van Taylor Swift. Wil je er wel fotograferen, moet je eerst een contract ondertekenen. In dit contract wordt opgenomen dat de gemaakte foto’s slechts eenmalig gebruikt mogen worden in een specifieke publicatie. Er mogen dus geen herpublicaties plaatsvinden. Foto’s achteraf nog aan een krant of tijdschrift verkopen kan dus niet, want je moet vooraf al opgeven voor welke publicatie het is. Daarnaast mag het entertainmentbedrijf de foto’s juist wel gebruiken en verspreiden voor niet-commerciële doeleinden. .
Ofwel: het entertainmentbedrijf mag meer met de foto waar de fotograaf het auteursrecht op heeft, dan de fotograaf zelf met die foto mag.
Beperkt Taylor Swift daarmee het auteursrecht van de fotograaf? Ja. Is dat hypocriet? Misschien. De fotograaf is natuurlijk niet verplicht daar te fotograferen. Als ze niet akkoord gaan met het contract, kunnen ze beter een andere artiest gaan fotograferen. Die keuze heeft Taylor Swift natuurlijk ook: ze hoeft niet met Apple mee te werken. Die keuze maakte ze deels ook, door haar nieuwe album daar niet onder te brengen. De overeenkomst is wel dat Apple groot en populair is, maar niet de enige muziekaanbidder, zoals Taylor Swift nu een een grote en populaire artiest is, maar niet de enige artiest is. Dus ja, de keuze is er in theorie. De fotograaf hoeft zich niet zo te laten beperken. Maar zoals artiesten geen Nee durven te zeggen tegen Apple, omdat het ze geld en populariteit kan kosten terwijl meedoen ze veel op kan leveren, zo durven fotografen geen Nee te zeggen tegen Taylor Swift, omdat ze weten dat die ene publicatie van een foto van Taylor Swift ze ook veel op kan leveren.
Hypocriet?
De fotograaf mag gratis komen fotograferen tijdens een concert en mag aan die foto’s geld verdienen.
Het auteursrecht van de foto’s blijft overigens wel bij de fotograaf en worden dus niet overgedragen. Wil de fotograaf de foto’s voor andere publicaties gebruiken, kan dat wel na overleg met het management van Taylor Swift. Er zijn dus nog wel mogelijkheden, maar ze kosten wat meer moeite. Iets minder beperkend misschien, dan Apple die gewoon 3 maanden lang niet betaald voor gebruik van auteursrechtelijk beschermde werken.
Huisregels
Mag je overal en alles fotograferen? In een afgesloten ruimte, zoals een concerthal, mogen huisregels gesteld worden. Bijvoorbeeld het verbieden te fotograferen. Prince verbood zelfs zijn fans om foto’s en filmpjes te maken. Taylor Swift zou dus zelfs mogen verbieden dat er foto’s gemaakt worden en zou fotografen mogen weigeren. Of ze zou regels mogen stellen om te bepalen wat er wanneer gefotografeerd mag worden. Ze kan daarom ook voorwaarden stellen. Zoals de voorwaarden dat de foto’s niet zomaar overal gepubliceerd mogen worden, zoals ze nu doet. Of dat ze de foto’s vooraf moet goedkeuren, wat vertraging voor publicatie op zou kunnen leveren.
Auteursrecht van de fotograaf
Als de fotograaf dan eenmaal toestemming heeft om te fotograferen, krijgt de fotograaf ook het auteursrecht op de foto. Immers maakt de fotograaf de creatieve keuzes om tot een bepaalde foto te komen. In de basis mag de fotograaf dus met de foto doen wat hij/zij wil. Bewerken, publiceren, verkopen.
De toestemming die de artiest heeft gegeven om te mogen fotograferen is strikt genomen nog geen toestemming om ook te mogen publiceren. Maar: als je als artiest toestaat dat er persfotografen komen fotograferen, weet je natuurlijk dat de bedoeling is dat die foto’s gepubliceerd worden. Daarom wordt er toch indirect toestemming gegeven voor publicatie van de foto. Daarmee is het grootste obstakel van het portretrecht ook weer overwonnen. Alleen publicaties die de artiest niet had hoeven verwachten, zouden misschien nog problemen op kunnen leveren.
Verder moet er dus rekening gehouden worden met de huisregels of een contract dat getekend wordt. Maar behalve die beperkingen, kan de fotograaf gewoon zijn gang gaan.
Lees hier meer over bij: The Daily Pennsylvanian / Metro / New York Times / Time / NRCQ / Business Insider / Metro / LA Times / The Washington Post / New York Post
