Gevolgen Coronavirus voor ondernemers

Opdrachtgever mag altijd opzeggen

Ja, dat lees je goed. Een opdrachtgever mag altijd opzeggen. Zelfs als het een opdracht voor bepaalde tijd is of wanneer er een bepaald resultaat is afgesproken.

De opdrachtgever kan te allen tijde de overeenkomst opzeggen.

Te allen tijde wil zeggen dat de opzegging op elk moment mag plaatsvinden én dat een opzegging in principe ook direct in mag gaan, zonder opzegtermijn.

Recht op vergoeding

Als zzper/opdrachtnemer heb je wel recht op ‘loon’ of een vergoeding. Wat dat precies is, hangt af van de afspraken die vooraf zijn gemaakt.

Heb je bijvoorbeeld al kosten gemaakt, en je kunt dat aantonen, moeten die door de opdrachtgever vergoed worden. Als uurtje-factuurtje is afgesproken, of op een andere manier is afgesproken dat je voor de uren betaald zal worden, dan moet de opdrachtgever de al gewerkte uren vergoeden.

Was er een totaalprijs afgesproken of zou er pas betaald worden als alles volledig en naar tevredenheid was afgerond, dan moet er nog steeds een vergoeding betaald worden. Dan moet naar redelijkheid bepaald worden wat dat bedrag is. Er moet dan gekeken worden naar het werk dat al is verricht door de opdrachtnemer, welk voordeel de opdrachtgever heeft bij dit werk en op grond waarvan de opdracht is geëindigd. Dit kan dus zorgen voor erg veel discussie. De opdrachtgever zal vaak weinig willen betalen, terwijl de opdrachtnemer vindt dat hij/zij juist een hogere vergoeding moet krijgen, omdat immers plotseling de opdracht mis wordt gelopen.

Als een natuurlijk persoon de opdrachtgever is

Als een natuurlijk persoon de opdrachtgever is, dan ligt het allemaal nog iets genuanceerder.

Denk aan een bruidspaar dat de bruiloft annuleert of verplaatst, bewoners van een huis die de schoonmaakster niet meer over de vloer willen hebben vanwege het virus, huiseigenaren die een schilderklus afzeggen of tegen de hovenier zeggen dat ze het gras zelf wel weer zullen maaien.

Deze opdrachtgevers zijn nooit schadevergoeding verschuldigd.

Deze natuurlijke persoon als opdrachtgever moet natuurlijk wel nog de al gemaakte onkosten vergoeden en loon betalen voor werk dat al geleverd is. Er mogen alleen geen extra vergoedingen geeist worden van deze opdrachtgever, omdat de opzegging voor schade zorgt.

Opzegtermijn

In eerste instantie geldt er voor de opdrachtgever juist geen opzegtermijn. Een opdrachtgever mag altijd per direct opzeggen.

Toch kan dat in sommige gevallen zo nadelig uitpakken voor de opdrachtnemer dat helemaal geen opzegtermijn hanteren onredelijk zou zijn. In de rechtspraak wordt daarom soms toch gezegd dat een opzegtermijn gehanteerd had moeten worden. Meestal komt deze neer op een maand.

Wanneer een opzegtermijn wel nodig is, hangt dus helemaal van de situatie af. Opzegging is natuurlijk altijd nadeling voor een opdrachtnemer. Dat is dus nog niet reden genoeg om een opzegtermijn te kunnen eisen. Bovendien heeft een opzegtermijn natuurlijk pas zin als in die tussentijd werk verricht kan worden wat gefactureerd zou kunnen worden. Dat is niet snel het geval als het gaat om het leveren van een bepaald eindresultaat.

Overmacht

Overmacht is in de wet geregeld. Maar het is wel een vage norm. Het zegt namelijk eigenlijk ‘als je er niets aan kunt doen, de situatie niet jouw schuld is en de gevolgen van de situatie ook niet volgens de wet, rechtshandeling zoals een contract of in het verkeer geldende opvattingen voor jouw rekening komt, dan is er sprake van overmacht. In dat geval hoef je geen schadevergoeding te betalen.

Het is daarom niet meteen duidelijk of er sprake is van overmacht. Belangrijk is immers ook om te bepalen of iemand zelf wat aan die situatie had kunnen doen. Was er toch een oplossing mogelijk? Zou de opdracht niet op een andere manier uitgevoerd kunnen worden. Had je niet kunnen voorkomen dat deze situatie zich voor zou doen? Of is het misschien een situatie waarmee je rekening had kunnen houden. Soms gebeurt er iets waar je misschien niet perse invloed op hebt, maar waar je wel rekening mee had kunnen houden.

Je mag overmacht zelf definiëren in je algemene voorwaarden. Op die manier kun je duidelijker maken wanneer er sprake is van overmacht en ben je minder overgeleverd aan de specifieke omstandigheden en interpretatie van jou en je opdrachtgever. Je mag vervolgens ook afspreken wat de gevolgen zijn van die overmacht, zoals het mogen opzeggen van de overeenkomst en of er dan wel of geen vergoeding betaald moet worden.

Het kan zijn dat je akkoord moest gaan met voorwaarden van de opdrachtgever en dat zij in inkoopvoorwaarden geregeld hebben dat ze in het geval van overmacht je diensten of producten niet meer af hoeven te nemen. Het hangt dan af van hoe de opdrachtgever overmacht heeft geformuleerd en het hangt natuurlijk af van jouw producten en diensten en of onder het mom van overmacht gerechtvaardigd is om dat niet meer af te nemen.

Wat moet je regelen?

Achteraf valt er helaas weinig meer te repareren. Je kunt algemene voorwaarden wel aanpassen, maar een wijziging als deze heeft geen zin meer voor bestaande opdrachten, laat staan als ze inmiddels alweer zijn ingetrokken. Tenzij de opdrachtgever met de nieuwe voorwaarden akkoord zou gaan natuurlijk, maar die kans is natuurljk niet groot.

Kijk je algemene voorwaarden na op de regels rondom opzegging. Zorg dat er iets in komt te staan over tussentijdse opzegging van een opdracht. Het maakt daarbij niet uit of het een langer lopende opdracht is, een korte opdracht met duidelijk einde of iets er tussenin.

• Mag er tussentijds opgezegd worden?
• Is daar een opzegtermijn bij nodig?
• Wordt er (schade)vergoeding in rekening gebracht bij voortijdige beëindiging van de opdracht? Is dat een vast bedrag of bijvoorbeeld ene percentage van het overeengekomen vaste bedrag?
• Wanneer is er sprake van overmacht?
• Wat zijn de gevolgen van overmacht?

Overeenkomsten goed regelen

Wil je beter weten hoe je je overeenkomsten goed kunt regelen en wat er nou in moet staan? Welke zinnen noodzakelijk zijn voor je algemene voorwaarden? Hoe je om kunt gaan met opdrachtgevers die een opdracht weer in willen trekken? Volg dan de Masterclass Ondernemen tijdens het Coronavirus.