Rust er auteursrecht op een recept? Het functionele recept, dus de ingrediëntenlijst en bereidingswijze op zich, zijn hooguit als geschrift beschermd. Geschriften mogen enkel niet letterlijk worden overgenomen. Geen copy-paste dus. Daar werk je met een recept natuurlijk gemakkelijk omheen. Bovendien wordt de geschriftenbescherming afgeschaft. Kortom, rust er op een recept dan wel ‘gewoon’ auteursrecht, zodat iemand anders dit recept niet zomaar mag (her)publiceren?
Techniek, Stijl en Creatieve Keuzes
Het auteursrecht beschermt techniek en stijl niet. Het beschermt wel creatieve keuzes, ofwel het ‘eigen en oorspronkelijk karakter dat het stempel van de maker draagt’. Eigen en oorspronkelijk wil zeggen het geen kopie is, geen ontlening aan een ander werk. Het persoonlijk stempel ziet op de creatieve keuzes. Het werk moet niet iets zijn dat iemand anders, aan het andere eind van de wereld tegelijkertijd ook had kunnen verzinnen. Daarnaast kun je zonder bepaalde technieken of basis-ingredienten en bepaald gerecht nu eenmaal niet maken.
Auteursrecht op een recept is als een stoel met 4 poten
Voordat iets een stoel is heb je een rugleuning en een poot nodig. Vroeger 4 poten, maar tegenwoordig volstaat éen grote voet ook. Een stoel zonder rugleuning is een kruk. Zo is een ronde taart gemaakt van cake of biscuit een taart, maar zodra je het in broodvorm of tulbandvorm gooit noemen we het een cake. Een cupcake van broodbeslag is een muffin etcetera.
Op een appeltaart, of het recept daarvoor, op zich rust meestal geen auteursrecht. Om iets een appeltaart te kunnen noemen heb je bepaalde basis-ingredienten en technieken nodig. De creatieve keuzes die je maakt bij dat recept, dat kan een ander verhaal zijn.
Foto via BeeldigBeeld
Auteursrecht op een recept
Wanneer je dan wel auteursrecht op een recept kunt claimen? Wanneer het een zeer origineel recept is. Wanneer je iets gedaan hebt dat nog nooit iemand eerder gedaan heeft. Vooral door het recept meer te laten zijn dan een ingrediëntenlijst en zakelijke omschrijving van de nodige bereidingswijze. Neem eens een mooi en populair receptenboek. Met een beetje geluk hebben ze geprobeerd het geheel een beetje leuk en smakelijk op te schrijven. Liefst met een verhaaltje er omheen. Op die omschrijving, die dus meer is dan een zakelijke weergave en waarvoor creatieve keuzes zijn gemaakt, daar rust mogelijk wel auteursrecht op. Dat mag niet zomaar overgenomen worden. Als iemand het recept toch wil gebruiken en op een eigen website of facebookpagina wil publiceren, zal er eigen creativiteit aan toe moeten voegen. Door andere keuzes te maken wat betreft de zakelijke omschrijving werk je al om de geschriftenbescherming heen. Schrijf het recept op een originele manier op en je hebt het auteursrecht verworven. Zo’n auteursrecht is dus niet bijzonder veel waard, omdat je er snel omheen kunt werken, maar het beschermd wel tegen exacte kopieën.
Auteursrecht op de uitvoering
Op de uitvoering van het recept rust geen auteursrecht. Dat je een recept voor appeltaart volgt en er vervolgens wonderbaarlijk genoeg ook een appeltaart volgens omschrijving zo je oven uit komt rollen, daar valt geen auteursrecht op te claimen.
Auteursrecht zou je hooguit kunnen krijgen op de opmaak van het bord. De keuze van servies en overige zaken, de presentatie van de appeltaart of andere maaltijd. Zo lang deze maar creatief genoeg is. Met een wit bordje met een puntje appeltaart met daarbovenop een toef slagroom, kom je er niet. Maar je kent waarschijnlijk de kunstwerkjes wel die uit de sterrenkeukens komen. Precies, kunstwerkjes. Creatieve keuzes, compositie, styling. Net zoals je auteursrecht op een foto kunt hebben, tenzij de foto te eenvoudig is, zoals een paspoortfoto, kun je ook auteursrecht claimen op de styling. Die mag dan niet zomaar exact nagedaan worden. Al zal dat voor thuisdineetjes meestal geen problemen opleveren.
Goed recept, hier ga ik rijk mee worden!
Coca Cola heeft een fantastisch recept. Althans, in die zin fantastisch dat nog nooit iemand het heeft weten na te maken.
Maar eigenlijk verdient Coca Cola helemaal niet zoveel geld met het recept, maar met de uitvoering ervan. En op die uitvoering hebben ze een monopolie, omdat ze het recept geheim weten te houden.
Kortom: wil jij veel verdienen met je recept? Houdt het geheim! Zorg dat je wel het gerecht of het product kunt (laten) produceren en verkoop dat product. Werken er mensen mee aan het productieproces, laat ze dan een geheimhoudingsverklaring tekenen met een boete die zo hoog is dat ze het wel uit hun hoofd laten om wat met dat recept te gaan doen, simpelweg omdat het nooit zal lonen.
Lees ook:
– Auteursrecht: Werk
– Iedereen mag dus zomaar…
– Copycat? Niet zo snel!
– Auteursrecht: Plagiaat
– Auteursrecht: Zelf beeld maken