Wat we maatschappelijk wel of niet acceptabel vinden staat met regelmaat los van de juridische werkelijkheid. Zo vinden we soms dat we alles moeten (kunnen) delen en auteursrecht onzin is en zo vinden we op een ander moment dat zelfs het idee al overnemen te ver gaat. Ging Transavia te ver toen ze YouTube filmpjes maakten die deden denken aan Adviezen van Lize?
In de witte studio
Na een uitgebreide klaagzang van Tim Hofman, op Twitter, over de filmpjes van Transavia, zijn ze offline gehaald. Een van de klachten was dat het beide in een witte studio is opgenomen.
en ook outfitjes, de witte studio, de inloopjes, en de (trillende) teksten en animaties zijn even eigen als de mening van de gemiddelde Noord-Koreaan. pic.twitter.com/wvqLrpGUZA
— Tim Hofman ♔ (@debroervanroos) January 4, 2018
Nu kun je natuurlijk geen auteursrecht krijgen op het gebruik van een witte studio. Dat is te banaal en triviaal. Heel veel video’s worden met een witte achtergrond opgenomen.
Zelfde stijl
Verder zou de stijl hetzelfde zijn:
- Zelfde soort kledingstijl
- Zelfde soort schoenen (waterschoenen vs crocks)
- Zelfde soort banner op het YouTube kanaal
Maar juist op een stijl, net als op een idee, rust geen auteursrecht. Door hetzelfde idee en dezelfde stijl te gebruiken zie je natuurlijk overeenkomsten. Daar mag je uiteraard vanalles van vinden, maar een inbreuk op auteursrecht is dat nog niet meteen.
Auteursrecht op een format
Auteursrecht verkrijgen op een format is daarom erg lastig. Een format is namelijk vooral een bepaald idee. Alleen de specifieke uitwerking daarvan, daar kan auteursrecht op rusten.
Er is inderdaad veel handel in formats. Met een goed format kun je veel geld verdienen. Het kan zijn dat er op onderdelen auteursrecht rust. Op de specifieke uitwerking van een idee rust ook auteursrecht. Om te voorkomen dat er gedoe komt over het overnemen van een idee en format en of er dan wel of niet inbreuk wordt gemaakt op een recht, wordt het alsnog commercieel goed geregeld.
Dus of John de Mol Transavia werkelijk zou hebben opgegeten wegens deze overeenkomsten, is nog maar de vraag.
Niet elke overeenkomst is een inbreuk
Transavia heeft het idee van Lize overgenomen, maar heeft het toch anders uitgevoerd. De stijl is hetzelfde, maar de onderwerpen waren natuurlijk wel anders. De kleding was ook gewoon anders, net als het bannertje.
Geen plagiaat
Dus nee, geen plagiaat. Dat Transavia de video’s van Adviezen van Lize gezien heeft, denk ik wel. De overeenkomsten kunnen bijna geen toeval zijn. Onderscheidend, zoals Transavia het presenteerde, dat vond ik het ook niet meer. Ja, binnen de luchtvaartbranche wel.
hahaha ok let op.
dus @lizekorpershoek maakt dus filmpjes waarin ze adviezen geeft op haar Youtube-kanaal Adviezen Van Lize.(https://t.co/Y8vlwPJL35)
en hier legt een paarse broek van @transavia uit dat Transavia jonge mensen wil bereiken (met ONDERSCHEIDENDE kracht). pic.twitter.com/QhiPSinpeN
— Tim Hofman ♔ (@debroervanroos) January 4, 2018
Ondanks dat het juridisch misschien geen probleem is, kan ik me op zich de frustratie wel voorstellen.
kijk, @transavia, dat jullie personeel denkt dat jullie apenballen zuigen is tot daar aan toe, maar formats 1 op 1 kopiëren van onafhankelijke contentmakers is gewoon gaar man. pic.twitter.com/VisJKb61PV
— Tim Hofman ♔ (@debroervanroos) January 4, 2018
Als we dit niet vinden kunnen…
Als we het nou niet vinden kunnen dat Transavia eenzelfde idee gebruikt als een onafhankelijke contentmaker, waarom gebruiken contentmakers dan wel ongevraagd zoveel content van elkaar (niet namaken, maar overnemen) en waarom zouden onafhankelijke contentmakers dan wel content mogen gebruiken van bekendere, al dan niet onafhankelijke, contentmakers?
Lees hierover ook bij De Telegraaf / Dutch Cowboys / Het Parool
