Eenmanszaak, ZZP’er, Freelancer, wat ben je nu eigenlijk?
“Je zegt wel dat je een eenmanszaak hebt, maar ik kreeg antwoord van een office manager, dus het is helemaal geen eenmanszaak,” zei iemand laatst wat verstoord tegen me. Er werd de klassieke denkfout gemaakt dat een eenmanszaak gerund wordt door maar één persoon. Hoe zit het nu met al die bedrijfsvormen?
Eenmanszaak
De eenmanszaak is een bedrijfsvorm, maar heeft geen rechtspersoonlijkheid. Er kan altijd maar één persoon de eigenaar zijn van de eenmanszaak. Je kunt per persoon ook maar één eenmanszaak bezitten. De eenmanszaak en de eigenaar ervan zijn (fiscaal) dezelfde persoon. Dat betekent dus ook dat de eigenaar aansprakelijk is voor alles wat de eenmanszaak doet. De eenmanszaak is de ‘natuurlijk persoon, handelend in beroep of bedrijf’. Een eenmanszaak heeft veel verantwoordelijkheid en de eigenaar loopt een groot juridisch risico. Als de eenmanszaak failliet gaat, gaat automatisch de eigenaar failliet, omdat dit dezelfde persoon is. Tegenover dit juridisch risico staan echter vaak fiscale voordelen.
LawStories in je mailbox?
Met personeel
Een eenmanszaak is verder wel een gewone onderneming. Een eenmanszaak kan dus wel personeel hebben. Traditioneel bestaat de middenstand, veel detailhandel, uit eenmanszaken (en VOF’s), met personeel. Deze medewerkers mogen soms wel de eenmanszaak vertegenwoordigen, maar de eigenaar blijft aansprakelijk wanneer er iets mis gaat.
B.V.
De B.V. is de Besloten Vennootschap. Deze bedrijfsvorm zorgt wel voor een rechtspersoonlijkheid. Een rechtspersoon is dus ook een ‘persoon’. Een B.V. heeft een bestuur. Als de B.V. maar één bestuurder (eigenaar) heeft, is dit de Directeur Groot Aandeelhouder (DGA). Je kunt dus ook in je eentje een B.V. hebben. Je bent dan verplicht jezelf als DGA jaarlijks een salaris van minimaal €41.000,- uit te keren. Als ik de fiscalisten mag geloven is een B.V. fiscaal voordelig vanaf een moment tussen de €100.000 en €200.000 winst per jaar. Met een B.V. loop je als persoon minder risico. Gaat er iets fout, is in eerste instantie alleen de B.V. zelf aansprakelijk. In eerste instantie gaat dan alleen de B.V. failliet en niet de DGA.
ZZP
ZZP staat voor Zelfstandig Zonder Personeel. Het is geen begrip uit de wet en is daarmee ook geen specifieke rechtsvorm. De meeste ZZP’ers hebben een eenmanszaak, maar een ZZP’er kan net zo goed een B.V. hebben. Kenmerkend is vooral dat de ZZP’er alleen werkt en dus geen personeel in dienst heeft. Dat wil overigens niet zeggen dat een ZZP’er geen ondersteuning kan hebben. Je kunt als ZZP’er immers wel samenwerken met andere ZZP’ers of je kunt andere bedrijven inhuren en werk uitbesteden.
De term ZZP wordt veel gebruikt voor mensen in de zakelijke dienstverlening en zelfstandigen in de bouw en de zorg.
Overigens wordt er van een ZZP’er ook wel gezegd dat ze een ‘Zelfstandige Zonder Poen’ zijn, omdat er erg veel ZZP’ers bestaan die voor weinig geld werken en niet veel winst maken. Naar mijn mening is dit een misverstand. Er bestaan ook veel zeer succesvolle ZZP’ers.
Freelancer
Freelancer is een term die niet uit de wet komt, maar die we wel in het dagelijks taalgebruik terugvinden. Het is dus geen eigen rechtsvorm. Een freelancer is altijd een dienstverlener. Terwijl een ZZP’er ook nog wel (web)winkel zou kunnen hebben. Het woord freelancer wil vooral zeggen dat een persoon niet gebonden is aan een bepaald bedrijf. De persoon is geen werknemer, maar freelancet bij verschillende bedrijven. Een freelancer werkt doorgaans alleen of samen met andere freelancers. De meeste freelancers hebben geen extern kantoor, maar werken bijvoorbeeld in de bedrijfsruimte van hun opdrachtgever, vanuit huis, vanuit koffietentjes of op flexwerkplekken.
Een freelancer kan kiezen voor verschillende bedrijfsvormen, zoals de eenmanszaak of de B.V.. Veel freelancers zullen kiezen voor de eenvoudige eenmanszaak of werken samen met iemand anders in een VOF of maatschap, maar net zoals een ZZP’er een B.V. kan hebben, kan een freelancer dat ook.
De term freelancer wordt vooral gebruikt door en voor zelfstandigen in de marketing en communicatie, journalistiek en creatieve beroepen.
Laat je niet misleiden door een term
De gebruikte terminologie zegt vooral iets over hoe iemand zichzelf ziet, maar het zegt dus weinig over de rechtsvorm. Ga er bij een eenmanszaak dus niet zomaar vanuit dat er geen personeel in dienst is en denk van een ZZP’er of een freelancer niet zomaar dat het een eenmanszaak is.
Als je wil weten welke rechtsvorm een bedrijf heeft, kun je dat opzoeken bij de KvK. Gewoon even een uittreksel opvragen. Je kunt bij de KvK ook inzien wie bijvoorbeeld in het bestuur zit van een B.V.