Waar heb je recht op? Ken jij je rechten eigenlijk wel goed? Je moet tenslotte goed weten wat je af kunt dwingen, anders gaat het je alleen maar veel geld en ellende kosten. Daarbij kun je niet altijd rekenen op de wet, maar moet je vooral zelf maatregelen treffen.
Auteurscontractenrecht
Vanavond was ik in Pakhuis De Zwijger, Amsterdam. Een avond, georganiseerd door de FotografenFederatie, voor beeldmakers over auteursrecht en (wurg)contracten. Ik viel middenin de presentatie over het aanstaande auteurscontractenrecht. Een wijziging van de auteursrecht dus. Dat auteurscontractenrecht is al een aantal jaar in voorbereiding en heeft ook al meerdere wijzigingen doorstaan. In 2014 gaat de tweede kamer zich er over buigen. Praten, vragen, amenderen. Voor dit een wet is, zijn we weer een tijdje verder.
Het voorstel van de belangenorganisaties was om, ondanks dat ze er zelf ook nog veel kritiek op hebben, deze wet wel al in onderhandelingen mee te nemen. Als dat helpt om op de een of andere manier meer voordeel uit de onderhandelingen te halen zou ik zeggen, waarom niet? Maar of het echt verstandig is…
Billijke vergoeding
Het auteurscontractenrecht voorziet in een zogenaamde billijke vergoeding. Maar wanneer dat billijk is weet niemand. Dat zou collectief met de minister besproken moeten worden. Maar is billijk voor de ene maker niet een totaal ander bedrag dan voor de andere maker? Bijvoorbeeld afhankelijk van de gebruikte apparatuur en andere gemaakte kosten.
Veel regels zijn niet af te dwingen. Als je geen of geen duidelijke afspraken maakt, zal de waarheid wel ergens in het midden liggen. Maar jouw midden ligt meestal ergens anders dan het midden van jouw klant. Dus fijn dat er nieuwe regels komen, die het een en ander misschien wat makkelijker maken, maar het handhaven zul je nog steeds zelf moeten doen. En wat kun je nou eenvoudiger handhaven dan je eigen regels? Maak daarom goede afspraken en bied je eigen voorwaarden aan.
Creatieve sector moet Ondernemen
De mannen van FNV Kiem zeiden het letterlijk. Of je het nou leuk vindt of niet, je moet ondernemen. Voorbereiden dus ook. Zakelijke kennis op peil houden of inhuren. Je moet goed kunnen praten met je opdrachtgever. Het liefst kun jij je in de opdrachtgever verplaatsen: wat zou de opdrachtgever het liefste willen? Wat kun je daar wel van bieden en hoe kun je zorgen dat niet hoeft te doen wat je ook niet wil leveren?
Nou ben ik geen vakbondsvrouw, maar dit ben ik roerend met ze eens! Hoe verzadigd de markt ook is en hoe hufterig opdrachtgevers zich soms kunnen gedragen, je moet het heft in eigen hand nemen!
Licentie en Gebruik
Ik hoorde vooral erg veel klachten van de, meerendeel 45+, aanwezigen. Ik begrijp dat wel. Het is ook moeilijk. Maar wat ik niet begrijp is het vingertje. Het opgeheven vingertje en het wijzende vingertje. Het zijn altijd de anderen die het gedaan hebben.
‘Vroeger hoefde ik er niet eens om te vragen, maar kreeg ik meteen al een redelijk bedrag geboden. Nu zou ik me opeens in contracten moeten gaan verdiepen?’
Ja! Dat moet je doen! Al helemaal als je de voorwaarden en licentie goed geregeld wil hebben. Je kunt er niet van uitgaan dat jouw opdrachtgever dat allemaal goed regelt of überhaupt dat ze weten hoe het werkt. Dat is misschien bij een grote uitgever wel geregeld, maar zelfs een reclamebureau wil ‘gewoon’ dat beeld hebben. Als jij controle wil houden over het gebruik, zul jij ook moeten zorgen voor een geschikte licentie. Heb je meteen een goed onderhandelingspunt voor je prijs.
Wat ga jij er aan doen om genoeg werk te houden in de creatieve sector?
