Ergens heb ik nog een foto van mij als ongeveer twee-jarig meisje achter de eerste computer bij ons thuis. Draaide MS Dos op en mijn broer maakte er een schoolkrant mee. Ik behoor tot de eerste generatie die is opgegroeid met computers. Toch zijn we er allemaal nog niet erg aan gewend. Laat staan de wetgeving en de rechtspraak. En in dit geval uitgevers ook niet. Die verdienen natuurlijk liever aan een nieuw boek, dan dat een oude doorverkocht of uitgeleend wordt. Of dat nu papier is of elektronisch.
Illegale markt e-books
Er werd uiteraard al langere tijd geklaagd over de ‘illegale’ markt van e-books. Duizenden boeken op een USB stick. Nou denk ik dat je onder het mom van de thuiskopie juist nog best gemakkelijk aan legale en gratis e-books kunt komen. Wel even volgens de regels spelen en dus vast ook boeken die je niet op die manier kunt verkrijgen, maar toch. Daarvan begreep ik de frustratie van uitgevers en schrijvers overigens wel. Waarom moet het gratis? Maar de andere kant bleef ook waar: e-books zijn duur. De kosten voor het drukken en opslaan (bij het CB) van de boeken, werden niet eens van de verkoopprijs afgetrokken.
E-books tweedehands verkopen
Tweedehands verkopen ligt dan voor de hand. Dat mag. Zijn we gewend van de papieren boeken. Dat zijn exemplaren. Het is dan ‘uitgeput’. Een uitgever of schrijver heeft niets meer te zeggen over wat er met dat exemplaar zal gebeuren. Auteursrechten blijven natuurlijk wel bestaan. Het mag dus niet verveelvoudigd of (secundair) openbaar gemaakt worden. Niet kopiëren of inscannen bijvoorbeeld.
Dat is met een e-book natuurlijk lastig. Als je deze wilt uitlenen of tweedehands wil verkopen, maak je al snel een kopie van het bestand en houd je zelf ook nog een bruikbaar bestand. Zo werkt dat digitaal nu eenmaal. Maar dan heb je dus verveelvoudigd. Dat mag nou net niet. Hm, hoe lossen we dit op?
Oplossing e-books tweedehands verkopen
Van een e-book is er natuurlijk niet maar éen exemplaar. En dus geen sprake van uitputting. Er zou een technische oplossing moeten komen. Die is er in elk geval voorlopig nog niet. Een juridische waarschijnlijk wel. In 2012 bepaalde het Hof van Justitie EU dat software wel doorverkocht mocht worden, mits er bewijs was dat het enige exemplaar over werd gedragen en dus de oorspronkelijke eigenaar zijn versie van zijn computer (of welke hardware dan ook) heeft verwijderd. Daar probeert Tom Kabinet ook gebruik van te maken.
Oplossing van Tom Kabinet
Tom probeert in zijn geheel de (e-)boekenmarkt wat te helpen. Er moet een verklaring worden afgegeven er een legaal verkregen exemplaar wordt verkocht en dat de originele versie zal worden gewist. Bovendien kan dezelfde verkoper niet nogmaals hetzelfde e-book te koop aanbieden. (Hij kan dus ook niet ergens tweedehands het boek kopen en weer te koop aanbieden, maar goed, dit is voor nu de beste oplossing). Daarnaast brengt Tom een soort watermerk op de verkochte boeken aan, zodat elders weer duidelijk is waar het boek gekocht is en dus ook of iemand het boek legaal of illegaal verkrijgt. Of dit juridisch allemaal voldoende is, zal de toekomst uitwijzen.
Update 20-12-2019: Tweedehands verkoop van e-books is een nieuwe openbaarmaking en is daarom niet toegestaan.
Gunstig voor schrijvers
Schrijvers kunnen er weinig aan doen dat hun boeken worden doorverkocht of uitgeleend. Ze verdienen daar niets meer aan. Bovendien, zoals Tom zegt: een e-book slijt nooit. Het kan eeuwig worden doorverkocht. De kans is daardoor, zeker door aanbieders zoals Tom, groot dat minder mensen het oorspronkelijke exemplaar zullen kopen. Kwestie van wachten en heel goedkoop een 18e hands e-book kopen voor nog maar een paar cent. Dat is toch wel erg vervelend voor de schrijvers!
Tom Poes, verzin een list
moet Tom gedacht hebben. Tom geeft daarom een donatie per verkocht boek aan de schrijver. Mits de schrijver meewerkt. Een schrijver moet ‘partner’ worden. Ze zullen van nieuwe boeken, binnen een week na eerste verschijning, 100 exemplaren via Tom aan moeten bieden, tegen maximaal 70% van de nieuwprijs. In ruil daarvoor krijgen schrijvers voor al hun boeken die via Tom verkocht worden een deel van de bemiddelingsbijdrage. Of die regeling voldoende gunstig is voor de auteur, hangt af van het succes van de tweedehands handel van Tom.
foto’s zijn screenshots van de Tom Kabinet Website
