Een quitclaim is een contract. In mijn nieuwsbrief schreef ik er al over. In het BNN TV programma Loverboys wilde Leroy graag zijn ex terug. De ex van Leroy had niet zo’n zin in dat programma. Leroy kwam er later ook op terug, maar hij had een quitclaim getekend. Kon hij nog onder die quitclaim uit?
TV programma Loverboys
In het BNN programma Loverboys proberen Dennis en Valerio gebroken relaties weer nieuw leven in te blazen. Zo ook de relatie tussen Leroy en zijn ex.
De ex wilde echter liever niet aan de uitzending meewerken. Daarover startte zij een kort geding, dat ze verloor. BNN loste dat op een creatieve manier op en verving de werkelijke beelden door een reconstructie. Ook haar naam en woonplaats werden niet genoemd. Daarmee was het portretrechtelijke probleem uit de weg. Vervolgens zag Leroy zelf de uitzending ook niet meer zitten en probeerde het item over hem te laten verwijderen door een beroep te doen op het portretrecht. Hij tekende echter een quitclaim van Endemol. De uitzending mocht doorgaan. Bekijk hem hier, vanaf minuut 21.
Als je een quitclaim, ookwel model release form of portret vrijwaringsverklaring genoemd, tekent, kun je er dan nog onderuit?
Leroy heeft door ondertekening van de quitclaim, aan Endemol zijn onvoorwaardelijke toestemming gegeven het item uit te zenden en daarbij afstand gedaan van de rechten die het intellectuele eigendomsrecht hem biedt. Niet gebleken is dat Endemol Leroy in redelijkheid niet meer aan deze toestemming kan houden.
Quitclaim
Quitclaim, model release form en portret vrijwaringsverklaring zijn verschillende namen voor hetzelde. Het is een document waaruit blijkt dat een portret gepubliceerd mag worden.
Leroy tekende zo’n document, waarmee hij toestemming gaf de opnames die in het kader van het TV programma gemaakt waren, openbaar te maken. Daarmee deed hij afstand van zijn rechten. Door het tekenen van de quitclaim wist Leroy goed dat de opgenomen beelden ook uitgezonden mochten worden in een aflevering van Loverboys, zonder dat BNN if Endemol hem om extra toestemming hoefden te vragen. Hij kon niet meer onder deze afspraak uit en de uitzending ging door.
Hoe genuanceerder of specifieker de portret vrijwaringsverklaring is opgesteld, hoe meer zekerheid dit de geportretteerde of het model biedt. De fotograaf of publicist zou echter juist een zo ruim mogelijke quitclaim willen, om zo de portretten vaker te kunnen gebruiken en bij verschillende soorten publicaties in te kunnen zetten. Een te ruim geformuleerde vrijwaringsverklaring kan er echter voor zorgen dat onduidelijk is welk gebruik over en weer redelijkerwijs verwacht mag worden. Het zou niet gek zijn dat de geportretteerde of het model mag verwachten dat het portret niet in een al te negatieve, vernederende of beledigende context wordt geplaatst. Een aantal fotografen en publicisten zullen daar ook zo over denken. Maar er blijft een grote groep die vindt dat woorden, zoals bijvoorbeeld ‘doet afstand van alle rechten’ ook een dergelijke negatieve context omvat. ‘Alle rechten’ of ‘rechtenvrij’ betekenen dus niet voor iedereen hetzelfde. Zorg dus voor een goed geschreven model release form, zodat beide partijen goed weten wat er wel (en niet) met het portret mag. Dit kan een hoop vedoe en geld besparen.
Zelf een model release form of quitclaim schrijven
in principe mag je alles in zo’n formulier of contract opnemen. Het kan verstandig zijn de volgende inhoud in overweging te nemen bij het schrijven van een quitclaim of model release form.
- Datum
- Naam geportretteerde
- Gegevens van persoon of onderneming die het formulier gebruikt
- Over welke portretten het gaat
- Waar en door wie de portretten gepubliceerd mogen worden
- Een periode waarin de portretten gepubliceerd mogen worden, bijvoorbeeld de komende 10 jaar
- Vergoeding geportretteerde, indien van toepassing
Uiteraard ondertekenen beide partijen het document en kunnen beide een afschrift meenemen, om later de afspraken weer terug te kunnen zoeken.
Download een modelvrijwaringsverklaring.
Heb jij het portretrecht goed geregeld? Maak je duidelijke afspraken met klanten en modellen?
Lees ook:
– Platter, Dikker & het portretrecht – het ongevraagde portret
– Portretrecht Algemeen
– Workshop Portretrecht
