Wil je een foto verkopen? Er is een verschil tussen exemplaren verkopen of je auteursrecht op de foto verkopen. Let verder op rechten van derden, zoals portretrecht, merkenrecht en auteursrecht van anderen, wanneer daar iets van te zien is in jouw foto. Lees hieronder waar je aan moet denken en wat je moet regelen.
Overdracht of Licentie?
Je kunt natuurlijk fysieke exemplaren van een foto verkopen. Dat is niet anders dan een ander fysiek product verkopen. Jij hebt dan dat fysieke exemplaar niet meer en de koper ontvangt dat exemplaar.
Anders is het met digitale foto’s. Daar kun je gemakkelijk meerdere exemplaren en kopieën van maken. Bovendien kan de foto nog bewerkt worden.
Je kunt je auteursrecht overdragen. Dan verkoop je echt je auteursrecht. Je bent dan zelf geen auteursrechthebbende meer, maar de koper wordt auteursrechthebbende. Je hebt dan niets meer over de foto te zeggen. Het auteursrecht overdragen kan alleen met een akte van overdracht. Dat moet op papier en door beide partijen ondertekend. Met een natte handtekening dus of met het digitale equivalent ervan.
Een andere optie is om je foto in licentie te geven. Dit is een gebruiksrecht. Vergelijk het met huur. Dit hoeft niet per se op papier, maar is natuurlijk wel verstandig. Juist omdat je bij een licentie nog heel veel variabelen af kunt spreken, zoals duur van de licentie, binnen welk geografisch gebied het gebruikt mag worden, of sublicenties verstrekt mogen worden, in hoeverre er bewerkt mag worden etc. etc. Alleen de exclusieve licentie, dus wanneer je belooft slechts aan één partij een licentie te verstrekken, ben je verplicht dat ook in een akte te regelen en zijn er dus weer handtekeningen nodig.
Rechten van derden
Als je auteursrecht overdraagt of een licentie geeft, wil de andere partij vaak de garantie dat met die foto geen inbreuk wordt gemaakt op rechten van derden, zoals auteursrecht, portretrecht en merkenrecht.
Je weet natuurlijk niet hoe die andere partij de foto gaat gebruiken. Daardoor kun je niet altijd alles garanderen, vooral als het gaat om foto’s die gemaakt zijn buiten de studio, waar je minder invloed hebt op wat er op de foto te zien is.
Wees daarom vooral duidelijk over wat je wel of niet geregeld hebt.
Portretrecht
Staan er mensen herkenbaar op de foto? Als dat modellen zijn of mensen die je nog kunt aanspreken, dan is het heel fijn om een quitclaim te laten tekenen. Dit is een kort document waarin staat dat je die foto maakt en waar die voor gebruikt mag worden. Je sluit een overeenkomst met de geportretteerde. Deze quitclaim kun je vervolgens bij de licentie of akte van overdracht voegen, zodat de afnemer ook precies weet hoe de foto gebruikt kan worden.
Heb je niet de mogelijkheid om een quitclaim te laten tekenen, bijvoorbeeld omdat het fotografie is tijdens een evenement of op straat, hoeft dat nog geen probleem te zijn. Het portretrecht maakt mogelijk dat dergelijke foto’s worden gebruikt, ook voor commerciële doeleinden. Alleen advertenties zijn soms wat lastiger. Dat is allemaal de uitkomst van een belangenafweging, waarbij dus erg belangrijk is hoe de foto precies gebruikt gaat worden. Voor jou als fotograaf is daarom vooral belangrijk dat je meldt dat er geen quitclaim is en dat de gebruiker van de foto dus zelf verantwoordelijk is voor het juiste gebruik.
Zet afspraken op papier
Of het nu een overdracht wordt of een licentie, zet de afspraken op schrift. Denk in elk geval aan de volgende onderwerpen:
- Overdracht of licentie?
- Afspraken over naamsvermelding
- Quitclaim aanwezig?
- Sluit aansprakelijkheid uit voor andere rechten van derden
