Auteursrecht smoesjes: Pinterest

Pinterest is een digitaal noodboard. Je kunt er alles verzamelen wat je online kunt vinden: foto’s, video’s, infographics. Iedereen kan deze pins zien en ernaar zoeken en ze eventueel ‘repinnen’. Prachtig medium dus om afbeeldingen te zoeken. Ter inspiratie. Voor je eigen, persoonlijke moodboard, maar ook om extern te gebruiken op je blog of Instagramaccount. Maar dat is niet altijd zo’n verstandig idee.

update: 31 augustus 2019

Wat is Pinnen?

Het bewaren heet ‘pinnen’. Wanneer je een afbeelding ‘pint’ slaat Pinterest de afbeelding op eigen servers op. Daarmee verveelvoudigen ze de afbeelding. In principe bewaart Pinterest ook de link die naar de afbeelding leidt, maar die kunnen gebruikers handmatig verwijderen. Daarnaast kunnen gebruikers zelf afbeeldingen uploaden, zodat er helemaal geen hyperlink met de afbeelding bestaat.

Wat al op Pinterest staat kan vervolgens gerepind worden. Ook dan wordt er weer een kopie gemaakt. De repinner kan vervolgens alles rondom die pin aanpassen, zoals de link en de omschrijving. Weer een moment waarop de hyperlink naar de oorspronkelijke bron verloren kan gaan, net als dat met de naamsvermelding kan gebeuren overigens.

Ook bij Pinterest gelden de regels van het Auteursrecht

Er rust auteursrecht op een afbeelding of video of ander werk, wanneer het voldoende creatief is. Die drempel is relatief laag. Het auteursrecht verdwijnt niet wanneer je een werk op social media, zoals Pinterest publiceert.

Als een ander iets wil Pinnen, dan is dit dus een verveelvoudiging. Dat is het al helemaal wanneer de gebruiker de afbeelding zelf naar Pinterest upload. Verveelvoudigen is nu juist een van de rechten die is voorbehouden aan de auteursrechthebbende zelf. Die mag dus ook een ander verbieden om dat te doen. Kortom: voor het Pinnen van een afbeelding op Pinterest, heb je eigenlijk toestemming van de maker nodig.

Pinterest weet dat en houdt daar al rekening mee. In de Copyright Policy van Pinterest staat:
“Pinterest respects the intellectual property rights of others and we expect people on Pinterest to do the same.”
Je kunt er gemakkelijk een ‘copyright complaint’ indienen. Pinterest verwijderd dan de pin die inbreuk maakte op het auteursrecht. Bij veel inbreuken op hetzelfde account, kan zelfs het account gesloten worden. Meer kun je lezen in de Copyright Policy van Pinterest.

Overigens helemaal niet zo verkeerd dat Pinterest dit zo oppakt. Het voorkomt waarschijnlijk vele sommatiebrieven waarin (hoge) schadevergoedingen worden gevorderd.

Wat mag je doen met content op Pinterest?

Afbeeldingen die eenmaal op Pinterest te vinden zijn worden aangeduid als ‘User Content’. Daarmee mogen andere gebruikers het volgende doen:
“You grant Pinterest and our users a non-exclusive, royalty-free, transferable, sublicensable, worldwide license to use, store, display, reproduce, save, modify, create derivative works, perform, and distribute your User Content on Pinterest solely for the purposes of operating, developing, providing, and using Pinterest.”
Kortom, wanneer iets op Pinterest staat mogen zowel Pinterest als andere Pinterest gebruikers, de pins alleen gebruiken op Pinterest zelf en deze bijvoorbeeld repinnen. Gebruiken buiten Pinterest mag niet, volgens deze voorwaarden.
Dit kun je terugvinden in de voorwaarden van Pinterest.

Je mag dus niet downloaden!

Nou ja, als thuiskopie zou je nog wel wat afbeeldingen mogen downloaden en in mapjes op je computer op mogen slaan, maar is dat niet juist waar we Pinterest voor hebben?
Je mag vooral niet een afbeelding downloaden en die vervolgens elders gebruiken, zoals publiceren op Instagram, Twitter, Facebook of op je blog. Een afbeelding bewerken mag al helemaal niet. Wie het auteursrecht heeft is namelijk de enige die mag bepalen of een werk verveelvoudigd (gekopieerd, gedownload/geupload, gewijzigd) en openbaar gemaakt (gepubliceerd) mag worden. Het is dus een inbreuk op auteursrecht als je deze rechten niet respecteert. De maker heeft dan het recht om schadevergoeding te vorderen.

een stagiair de foto ergens op Pinterest had gevonden zonder mijn naam erbij. "Dat is hoe Pinterest werkt" zeggen ze. Lijkt me niet toch??

— Jennie (@JfromtheBlog) February 17, 2017

Webshop kopieert mijn foto (links), edit hem en gebruikt hem voor commericiële uiting (rechts). Weigert nu mijn factuur te betalen omdat > pic.twitter.com/gsPkASuc2U

— Jennie (@JfromtheBlog) February 17, 2017

een stagiair de foto ergens op Pinterest had gevonden zonder mijn naam erbij. “Dat is hoe Pinterest werkt” zeggen ze. Lijkt me niet toch??

— Jennie (@JfromtheBlog) February 17, 2017

De stagiair heeft het gedaan

Als een bedrijf een afbeelding van internet heeft geplukt en gebruikt zonder daarvoor toestemming te hebben, is dat een inbreuk op auteursrecht. Welke persoon dat precies gedaan heeft doet er niet toe. Of dat de stagiair, de receptioniste, de marketingmanager of de CEO was, ze hebben het allemaal gedaan namens het bedrijf. Het is verder een interne aangelegenheid hoe ze zo’n probleem op willen lossen. Het is overigens een bekend smoesje om de schuld op de stagiair te schuiven. Ver kom je er alleen niet mee.

Wat mag dan wel?

Je mag dus wel repinnen, in elk geval volgens de voorwaarden van Pinterest. Je mag ook embedden, want dat is een functie die Pinterest zelf aanbiedt. Al het content blijkt te zijn die illegaal naar Pinterest is geupload, zal de afbeelding daar vanzelf verdwijnen. Dan verdwijnt de content dus helaas ook van jouw blog.

Verder zul je moeten proberen om op zoek te gaan naar de oorspronkelijke bron. Dat kan soms heel gemakkelijk door de link achter het plaatje op Pinterest te volgen. Helaas is dat niet altijd de oplossing. De links willen nog wel eens verdwijnen op Pinterest. Hoe kom je dan achter de oorspronkelijke bron? Bijvoorbeeld door de afbeelding via Google Afbeeldingen te zoeken. Je krijgt dan zoekresultaten met websites waar de afbeelding nog meer te vinden is. Als het veel zoekresultaten zijn ben je natuurlijk alsnog uren bezig, maar soms zorgt het juist voor een snelle oplossing. Bij de bron kun je vervolgens alsnog nagaan wie de maker is en zo om toestemming vragen.

Je kunt er uiteraard ook voor kiezen om het risico te nemen toch te knippen/plakken of downloaden/uploaden. Dat mag dus eigenlijk niet, maar niet elke maker zal erachter komen en sommige makers hebben geen behoefte aan het handhaven van hun recht. Maar als ze hun auteursrechten wel handhaven en bij jou een schadevergoeding komen halen, moet je daar niet boos om zijn. Het was immers jouw risico.